Spitsrijden in metropoolregio Amsterdam

Door: Maarten Reith, Reith I Hendriks & partners 

‘Het Platform Bereikbaarheid Noordvleugel pleitte vijf jaar geleden al voor versnelde invoering van gedifferentieerd beprijzen van weginfrastructuur. Tijdens de spits zijn de regionale corridors A1, A2, A4, A7 en A9 overbelast met als gevolg ernstige congestie op de ringweg A10. En als de A10 niet meer draait, loopt alles in de regio vast’, aldus Germa Bakker, senior beleidsadviseur bij de Dienst Infrastructuur Verkeer en Vervoer (IVV) Amsterdam. De Metropoolregio mag van de minister als eerste spitsrijden invoeren.

‘Wij hebben in de Metropoolregio Amsterdam één groot probleem: de overvolle corridors tijdens de spits’, zegt Bakker, tevens voorzitter van de regionale werkgroep prijsbeleid van Platform Bereikbaarheid Metropoolregio, voorheen Platform Bereikbaarheid Noordvleugel. ‘Dus voor de Metropoolregio Amsterdam is differentiëren naar tijd en plaats nodig, spitsheffing dus. En dan wel met een substantieel prijsverschil om mensen op andere tijdstippen en met andere modaliteiten te laten reizen en ze te bewegen meer thuis te gaan werken.’

De noodzaak om snel de bereikbaarheid te verbeteren deed VenW, mede op basis van een haalbaarheidsstudie uit 2007, besluiten dat Metropoolregio Amsterdam als eerste begint met spitsheffing, zodra het landelijke systeem start. De hoogte van de spitstarieven zijn nog niet bekend. Ook is nog niet bepaald op welke wegdelen de spitstarieven gaan gelden. Bakker: ‘De hoogte van die tarieven zijn van enorm belang, niet zozeer de invoering of hoogte van het basistarief. En daarin de balans te vinden. De hoogte van de spitsheffing bepaalt immers de effecten van rijgedrag en dus bereikbaarheid. Uiteindelijk is de grote vraag wat automobilisten gaan doen. Gaan ze hun gedrag aanpassen?’

Betaald rijden

Tot de start met het landelijke spitsrijden in de Metropoolregio Amsterdam wordt een proef betaald rijden gedaan met vrijwilligers. Deze proef is een mobiliteitsproject en maakt geen onderdeel uit van het landelijk systeem. Het gebeurt ook met registratie van gereden kilometers door middel van een kastje. De aanbesteding voor die kastjes is inmiddels voltooid en waarschijnlijk gaan in het voorjaar van 2010 de eerste 1000 automobilisten proefrijden. Verloopt dat naar wens, dan volgt opschaling naar 10.000 deelnemers. Bakker: ‘De deelnemers krijgen vooraf een vergoeding overeenkomstig de huidige hoogte van de autobelasting. Met dit geld gaan ze hun gereden autokilometers betalen. Als ze dat ‘slim’ doen, rijden ze buiten de spits en houden ze geld over. Dat is uiteraard de bedoeling.’

 
Auteur: Joske van Lith