Speuren naar ongerechtigheden op het spoor

Met 100 km/uur de kleinste ongerechtigheden op het spoor komen. Dat doet letterlijk en figuurlijk de LIMEZ III, een scan- en detectievoertuig dat voor de Deutsche Bahn is ontwikkeld om sneller dan voorheen het railnetwerk te controleren.

Totaal telt het Duitse spoorwegnet 35.000 kilometer. Om veiligheidsredenen moet dat regelmatig (minstens twee tot drie keer per jaar) worden gecontroleerd.
Tot nu toe ging dat met een gangetje van 30 km/uur. Daardoor kon alleen in de nachtelijke uren worden gecontroleerd. Met de verdere opmars van de hogesnelheidstreinen werd dat steeds meer een hinderpaal. In opdracht van de Duitse spoorwegen ontwikkelde het Fraunhofer-Institut für Physikalische Meßtechniek daarom een hooggeavanceerde speurtrein. Een ietwat simpeler versie is al geruime tijd in bedrijf voor controle van het railnetwerk in Singapore.
De LIMEZ III is uitgerust met twee grote laserscanners die met behulp van een snelroterende spiegel het netwerk spiraalsgewijs aftasten op ongewenste en onbekende kleinigheden. Met 554 omwentelingen per seconde en een zeldzaam hoge laserfrequentie van 1 MHz kunnen met het nieuwe voertuig details tot 1 mm grootte al rijdend worden gesignaleerd en uitgefilterd.
Behalve de laserscanners heeft de trein ook twee radarscanners aan boord én bovenop de loc, een viertal videocamera's. Last but not least rijden voor de verwerking van al die opgespoorde informatie 14 krachtige computers mee. Samen componeren ze een driedimensionaal beeld van het spoor en de naaste omgeving. Dat laatste is niet onbelangrijk. De speurtrein zoekt niet alleen kleine ongewenste en onbekende voorwerpen, maar stelt vergelijkenderwijs tevens veranderingen in het ruimere baanprofiel vast. Bomen of masten die uit het lood dreigen te raken, kunnen zo snel worden ontdekt.
Aan het project hebben 30 experts van het in Freiburg gevestigde Fraunhofer-Institut 14 maanden lang gewerkt. Volgens de deskundigen is het ontwikkelde systeem niet exclusief toepasbaar. Het kan naast stedelijke railverbindingen ook worden ingezet voor bijvoorbeeld controle van waterwegen.