Spaakbeknellingen: toe- of afname?

Spaakbeknellingen. Het slechte nieuws is dat het in de top 5 staat van meest voorkomende ongevallen bij kinderen. Het goede nieuws is dat het aanpakbare ongevallen zijn. En daarvoor namen maar liefst drie organisaties dit jaar een initiatief. De eerste contacten over spaakbeknellingen werden gelegd tussen de Taskforce Kinderveiligheid ( VeiligheidNL en partners) en het Verbond van Verzekeraars. Deze laatste nam het initiatief tot een safety deal waarbij ook meerdere partijen zich aansloten. Later raakte ook de ANWB in gesprek over spaken.

Hoe de aanpak van spaakbeknellingen door de Taskforce, het Verbond en de safety-deal-partners er dit jaar precies uitziet, wordt beslist als de resultaten bekend worden van een lopend onderzoek door Erasmus MC naar de aard van spaakongevallen. Dat er spaakongevallen plaatsvinden is bekend, maar hoe ze gebeuren is minder bekend. Ligt het (groten)deels aan het materiaal en moet de aandacht zich dan ook (groten)deels daar op richten, of ligt het veel meer aan onzorgvuldig gedrag van ouders en kinderen en moet de aandacht zich daar meer op richten?

Dalende of juist stijgende trend?
Volgens de stichting VeiligheidNL werden er in 2012, 2800 kinderen van 0 tot en met 12 jaar op een spoedeisende hulp afdeling behandeld nadat ze een voet of ander lichaamsdeel tussen de spaken van een fiets kregen. Cijfers die een dalende trend tonen, aldus Veiligheid NL. Maar niet in Den Haag. Daar nam het Juliana Kinderziekenhuis contact op met de ANWB om aandacht te vragen voor juist een toenemend aantal spaakongevallen. Gemeten over de periode april tot september registreerde het ziekenhuis in 2011 tot 2013 respectievelijk 37, 71 en 99 spaakongevallen.

Saskia Kloet, woordvoerder van VeiligheidNL en sprekend namens de Taskforce Kinderveiligheid, sluit niet uit dat de landelijke cijfers van 2013 een trendbreuk laten zien, maar die cijfers zijn nog niet bekend. Zij twijfelt niet aan de gemiddelde cijfers tot 2012. ‘Zo’n 15 ziekenhuizen die samen een representatieve steekproef vormen, registreren ongevallen met kinderen, waaronder specifiek spaakongevallen. Wel wordt er naar gestreefd het aantal registrerende ziekenhuizen voor eind 2015 uit te breiden naar 55. En ook werken we aan nieuwe software waardoor de reguliere ongevalsgesprekken op de spoedeisendehulpafdelingen over wat er is gebeurd, automatisch worden uitgelezen. Dit geeft mogelijk een nog scherper beeld van de omvang van de spaakproblematiek.

Aanpak ANWB
Veronique Meines, adviseur public affairs van de ANWB heeft haar aanpak alvast uitgestippeld: na een persbericht en een optreden in Hart van Nederland volgt er vanaf september op gezette tijden aandacht in de Kampioen en andere ANWB-kanalen. Ook Meines pleit voor een nog scherper nationaal en online registratiesysteem dat de achtergronden van spaakongevallen beter kan duiden.