Snelle trein versterkt concurrentie met luchtvaart

De luchtvaartsector doet veel moeite om de consument het vliegtuig in te praten. Bekend zijn de ‘Frequent Flyer Programma’s’: hoe meer men vliegt, hoe meer bonusmijlen men verdient voor gratis vliegreizen. Een vergelijkbaar programma wordt eind dit jaar aangeboden door de samenwerkende Europese spoorwegen. Zij gaan daarmee gezamenlijk de concurrentieslag aan met auto en vliegtuig.

In december 2007 lanceert de aangekondigde Europese spoorwegalliantie (werktitel: Rail Team) haar eigen frequent traveller programma. Wie veel reist per Thalys, TGV, ICE of andere hoogwaardige trein, krijgt punten die inwisselbaar zijn voor gratis treintickets en andere voordelen.
December 2007 is slim gekozen. Die maand start een aantal nieuwe, supersnelle treinverbindingen tussen Parijs en Frankfurt en andere Duitse steden. Hierbij wordt gebruikgemaakt van de snelle lijn tussen Parijs en Straatsburg, die in juni 2007 is geopend. De diensten zullen gezamenlijk worden uitgevoerd door de Franse SNCF en de Duitse DB. Er worden Franse TGV-stellen en Duitse ICE-stellen ingezet, die onderling verwisselbaar zijn.

Integratie
Voor het eerst heeft in Europa integratie van plaats van de Franse hogesnelheidstrein TGV met de Duitse tegenhanger, de ICE. Dit opent de weg voor uitbreiding naar andere landen, waaronder Nederland. De technische integratie van de spoorwegen wordt gecompleteerd met een commercieel plan om trouwe klanten in heel West-Europa te binden.
De afgelopen jaren zijn in Europa duizenden kilometers hogesnelheidlijnen aangelegd. Tussen 2007 en 2020 wordt in Europa nog eens 6000 km aan nieuwe spoorbanen geopend, grotendeels in HSL-vorm. De alliantie zal honderden steden bedienen, waaronder Amsterdam, Utrecht, Rotterdam, Antwerpen, Brussel en Luik. Het plan is om met name de zogenaamd low-cost airlines, zoals EasyJet, te gaan beconcurreren op prijs en snelheid.
Op sommige routes, zoals tussen Parijs en Brussel, is de luchtvaart al geheel weggevaagd door de TGV. Op andere, zoals Parijs-Marseille (3 uur per TGV), raakt de luchtvaart overvleugeld door het superieure prijs-kwaliteitaanbod van de TGV. De alliantie ziet grote kansen voor de supersnelle trein in het dichtbevolkte gebied tussen Londen, Berlijn, Wenen en Bordeaux.
Ook NS zal participeren in Rail Team, evenals de Belgische, Zwitserse en Oostenrijkse spoorwegen en Eurostar, de particuliere onderneming die met treinen verwant aan de TGV via de Kanaaltunnel hogesnelheidsdiensten uitvoert tussen Londen en enkele continentale steden, zoals Parijs en Brussel. De Eurostar is concurrerend: van Londen naar Parijs in 2 uur en 20 minuten. In 2008 zal de TGV Rotterdam verbinden met Parijs in 2 uur en 45 minuten.
Onduidelijk of Eurstar erin zal slagen Britse steden ten noorden van Londen in haar netwerk op te nemen. Ook uitbreiding naar Amsterdam is onzeker, doordat de Britse autoriteiten uitzonderlijk strenge eisen stellen aan de afsluitbaarheid van stations, als middel om illegale immigratie tegen te gaan. Veel nieuwe stations in Europa zijn echter ontworpen als publieksvriendelijke, open ruimten en laten zich moeilijk verbouwen tot kooien.

Azië als voorbeeld
Plaatsreservering en betalen voor een rit met een snelle trein zal binnenkort mogelijk zijn per mobiele telefoon met gebruikmaking van prepaid cards, naar het voorbeeld van Japan en Zuid-Korea, waar deze innovatieve dienstverlening al bestaat. De Aziatische maatschappijen bieden gemiddeld beter comfort, zoals zeer ruime stoelen en panelen in de cabines met exacte reis- en route-informatie. Ook dit zal in Europa navolging vinden.