Smart cities, duurzame snelwegen

Klaas Groen, Rijkswaterstaat: 'tweederde van alle wegen en viaducten is ouder dan 30 jaar'

‘We zoeken steeds meer innovatieve oplossingen om met minder geld grote problemen op te lossen, zoals klimaatverandering en veroudering van infrastructuur. Hiermee willen we projecten goedkoper, effectiever en duurzamer maken’, vertelt Klaas Groen, afdelingshoofd Kennis en Innovatie van Rijkswaterstaat.

Klaas groen geeft mede leiding aan het Corporate innovatieprogramma van Rijkswaterstaat waarin alle innovaties samen komen. De uitvoering van het programma gebeurt in nauwe samenwerking met marktpartijen en kennisinstellingen. Op de vraag welke trends Groen ziet in de komende jaren als het gaat om verkeer en vervoer, antwoordt hij: ‘Veel meer samen doen met anderen, innoveren. Dat wordt belangrijker.

Concreet: ’Onze behoeften voor de periode 2015-2025 zijn sinds kort vastgesteld in de Innovatieopgave. Belemmeringen die het innoveren in de praktijk tegenhouden, halen we weg via een ‘Beleidskader Innovatiegericht inkopen’. En in onze contracten geven we meer ruimte aan marktpartijen voor innovaties. Wij faciliteren goede innovatieve ideeën om verder te komen: van verkennen en ontwikkelen tot testen en invoeren. Marktpartijen krijgen hulp bij het zichtbaar maken van maatschappelijke baten en expertise verzamelen, er is eventueel medefinanciering.

Meer op de voorgrond komt ook slimmer en anders omgaan met de bestaande infrastructuur. ICT is de ‘grote driver’ die zulke oplossingen mogelijk maakt. Daarnaast komt een nieuwe dominante factor naar voren: een groot deel van de infrastructuur in Nederland moet de komende decennia worden vervangen: tweederde van alle wegen en viaducten is ouder dan 30 jaar. De uitdaging is dat Rijkswaterstaat duurzamer, veiliger en goedkoper presteert. De functionaliteit van bestaande infrastructuur moet aanzienlijk kunnen toenemen.

Andere trends zijn de uitdagingen van verdere verstedelijking die om oplossingen vragen. Daarbij speelt het concept ‘smart cities’ een rol. Beter benutten vergt ook aandacht zodat het aandeel van water en spoor in de modal split toeneemt. Ook worden burgers steeds beter betrokken bij verkeer en vervoer. Met behulp van ‘crowd sourcing’ en ‘data mining’ bijvoorbeeld, krijgen wegbeheerders meer informatie over knelpunten en kunnen zij gevaarlijke wegsituaties voor burgers wegnemen.

Rijkswaterstaat kijkt ook naar verkeerssystemen in het buitenland om te zien wat Nederland daarvan kan leren, bijvoorbeeld als het gaat om ICT-toepassingen in de Verenigde Staten. Wat betreft technische toepassingen is stil, duurzaam en betaalbaar asfalt een speerpunt. Daarbij zijn al vorderingen gemaakt. Maar producten zoals een verjongingscrème voor asfalt, die een aanzienlijke levensduurverlenging oplevert, zullen verder worden uitontwikkeld.’

Welke trends ziet we al in 2014?

Groen: ‘Ik noem een aantal gebeurtenissen die we voorzien. Komend jaar worden testvlakken aangelegd voor het beproeven van asfaltverjongingscrème. Bedrijven zullen komen met nieuwe concepten om het asfalt te verbeteren en goedkoper te maken. Als grote opdrachtgever in de weg- en waterbouw voelt Rijkswaterstaat zich mede verantwoordelijk voor het bouwverkeer. Wie hier goed organiseert, maakt grote slagen bij het terugdringen van files en het verminderen van CO2 en fijnstof. Wij innoveren hier in het 'Platform Logistiek in de bouw', samen met marktpartijen en kennisorganisaties. Milieuorganisaties werken aan de ambitie om van de A15 de eerste duurzame snelweg ter wereld te maken. Rijkswaterstaat is betrokken bij dit initiatief. Het goed in verbinding brengen van kennis en innovatie krijgt een stimulans. Zo zetten we nog meer in op samenwerking met universiteiten, zoals TU Eindhoven (incar systemen), TU Delft (asfalttechnologie) en RU Groningen (planologie)."

Hoe speelt u daar met uw team op in?

Groen: ‘Nog slimmer samenwerken, goed koppelen en met een integrale blik denken en handelen. Die ontwikkeling is al in gang gezet en wordt verder doorgezet. Daarbij krijgt ook de samenhang tussen de 'natte' en de 'droge' infrastructuur van Rijkswaterstaat meer aandacht.’

 
Auteur: Joske van Lith