Rijkswaterstaat maakt werk van innovaties (VK 2/2014)

Dit artikel is verschenen in Verkeerskunde 2/2014

Het Corporate innovatieprogramma van Rijkswaterstaat (CIP) jaagt een aantal nieuwe innovaties aan. Ze variëren van een ultrastil wegdek, aandacht voor fietsveiligheid tot het terugdringen van bouwverkeer. Een tussenstand.

Een stil wegdek ontwikkelen dat 10 decibel geluid wegneemt vergeleken met het gangbare referentiewegdek Dicht Asfalt Beton (DAB), en dat minstens 7 jaar meegaat. Deze ambitie wil Rijkswaterstaat realiseren binnen een internationaal samenwerkingsverband dat onlangs van start ging.

Het gaat om zogenoemd poro-elastisch wegdek, ofwel een poreus mengsel van elastisch materiaal (rubber), kleine steentjes en een hechtmiddel. Rijkswaterstaat werkt hierin samen met een Russische coalitie van het Institute of Chemical Physics van de Russische Academie van Wetenschap en het bedrijf Unicon, het Zwitsers/Nederlandse bedrijf SGS-Intron, Heijmans, Dura Vermeer, TNO, en de TU Delft.

Een ontwikkelen dat 10 decibel geluid wegneemt vergeleken met het gangbare referentiewegdek Dicht Asfalt Beton (DAB), en dat minstens 7 jaar meegaat. Deze ambitie wil Rijkswaterstaat realiseren binnen een internationaal samenwerkingsverband dat onlangs van start ging. Het gaat om zogenoemd poro-elastisch wegdek, ofwel een poreus mengsel van elastisch materiaal (rubber), kleine steentjes en een hechtmiddel. Rijkswaterstaat werkt hierin samen met een Russische coalitie van het Institute of Chemical Physics van de Russische Academie van Wetenschap en het bedrijf Unicon, het Zwitsers/Nederlandse bedrijf SGS-Intron, Heijmans, Dura Vermeer, TNO, en de TU Delft.

Ook betrokken is het Europese samenwerkingsverband PERSUADE dat zich specifiek richt op stil wegdek voor provinciale- en gemeentelijke wegen waar lagere snelheden gelden en zwaar vrachtverkeer ontbreekt. ‘Dit initiatief prikkelt de afdelingen Research&Development van marktpartijen’, zegt Dineke van der Burg, innovatiemanager bij Rijkswaterstaat: ‘Zij waren hierover wel al aan het denken. Maar door dit project ontstaat echt beweging. In laboratoriumsituaties zoeken de deelnemers het komende jaar naar de samenstelling van het ideale wegdek. Daarna volgt de aanleg van een proeflocatie. De toepassing kan een mogelijk alternatief zijn voor hoge- en kostbare geluidschermen’, aldus Van der Burg.

Klachten verzamelen over fietspaden
Voor een betere kwaliteit van de eigen fietspaden - onder meer op dijken - werkt Rijkswaterstaat samen met de Fietsersbond en aannemer Dura Vermeer aan het project ‘Vergroten Fietsveiligheid’. De uitkomsten van dit project zijn straks wellicht ook nuttig voor andere wegbeheerders. Rijkswaterstaat had de laatste jaren weinig aandacht voor fietspaden maar nu het aantal slachtoffers onder fietsers stijgt, en veiligheid een speerpunt is van minister Schultz van Haegen, vindt Rijkswaterstaat dat de paden die zij zelf beheert, in orde moeten zijn. Het gaat dan om voldoende verlichting, geen gaten in de weg en zo min mogelijk obstakels.

Data van de Fietsersbond vormen de basis van een zo compleet mogelijk bestand dat Rijkswaterstaat per specifieke locatie wil aanleggen. Andere bronnen zijn social media of een mobiele app waarmee gebruikers via hun smartphone gebreken aan fietspaden kunnen doorgeven. Het fietspadendatabestand moet vervolgens antwoord kunnen geven op vragen als: waar wordt welke klacht gemeld en wie is de wegbeheerder? En: is er een relatie tussen type klacht en type bestrating? Een wenselijke vervolgstap is een pilot met provincie en gemeenten.

Bouwverkeer slimmer organiseren
Rijkswaterstaat wil het bouwverkeer verminderen en werkt daarin samen met het Platform Logistiek in de Bouw. Ruim 100 bedrijven, verspreid over de keten, zijn hierbij aangesloten. In november willen zij nadere afspraken maken in een Green Deal. In de tussentijd is het platform betrokken bij voorbeeldprojecten zoals de bouw van het Stadskantoor in de Spoorzone Delft. Hier zorgen aannemer BAM en logistiek dienstverlener UTS voor het verzamelen van alle bouwmaterialen aan de rand van de stad. Ze worden pas naar de bouwplek gereden als ze daar nodig zijn. Zo rijden slechts enkele vrachtauto`s dagelijks de stad in en uit.

Bij de komende aanbesteding van de A9 Gaasperdammerweg, onderdeel van het programma Schiphol-Amsterdam-Almere (SAA), wordt van de aannemer een plan voor de bouwlogistiek gevraagd en wordt zwaar transport begrenst. Coen Faber, projectleider Green Deal Duurzame logistiek in de Bouw van Rijkswaterstaat: ‘Centraal staat de vraag wat nodig is, zodat opdrachtgevers en aannemers de veranderingen in ketens in gang gaan zetten. Een meer efficiënte logistiek in de bouw levert minder kosten op, maar ook minder files en CO2-uitstoot plus een slimmer- en sneller bouwproces’.

In Verkeerskunde 2, 3 en 4/2013 verscheen een serie van 3 artikelen over het Corporate Innovatieprogramma van Rijkswaterstaat 80 'ontkiemende' innovaties in RWS-portfolio Aannemers werken gebroederlijk aan 'asfalt recycling train' Innovaties moeten inspelen op trends

Meer informatie over het Corporate Innovatieprogramma van Rijkswaterstaat leest u op: www.rijkswaterstaat.nl/zakelijk/innovatie

 
Auteur: Margriet Verhoog