Regio Utrecht wil afgestudeerden als vaste busklant

Het Bestuur Regio Utrecht heeft de eerste Vrijbaankaart persoonlijk overhandigd aan een afgestudeerde studente van de Hogeschool Utrecht. Hiermee krijgt zij 25 procent korting op een bus- en sneltramjaarabonnement. De regio gaat gedurende een jaar zo’n kortingskaart toesturen aan alle afstuderende studenten. De proef is geslaagd als acht procent van de jaarlijks 10.000 afgestudeerden overstapt van de ov-jaarkaart op een bus- of tramabonnement.

In navolging van de succesvolle NS-afstudeerkorting op een NS-voordeelurenkaart (39 euro in plaats van 49 euro), zetten de drie Utrechtse bus- en tramvervoerders, Connexxion, BBA en GVU, een kortingskaart in de markt voor ex-studenten. Met lede ogen zagen de busvervoerders de studenten min of meer voorgoed vertrekken na inlevering van de ov-jaarkaart. Kwalitatief klantonderzoek bevestigde deze vrees. Afgestudeerden hikken na de ov-jaarkaart aan tegen de prijs van een jaarabonnement voor bus en sneltram. Velen kiezen daarom voor de auto of fiets en mijden het busvervoer. Bovendien voelen veel ex-studenten zich door de busvervoerders weinig gewaardeerd als trouwe ov-klant.De Vrijbaankaart is een initiatief van het bestuur regio Utrecht in samenwerking met de Utrechtse bus-vervoerders.
Pionierskaart
Een eerdere poging om via vraagstimulering een hele wijk te interesseren voor alternatief vervoer voor de auto, is juist dit jaar gestopt. Vier jaar lang kregen bewoners van de Vinex-wijk Leidsche Rijn een extra korting op het reguliere openbare vervoer met de zogenaamde Pionierskaart. Bovendien werd in het kader van dit pioniersproject subsidie verleend aan ondernemers voor het ontwikkelen van alternatieve vervoersvormen in de wijk, zoals gratis fietsstalling in Utrecht voor Leidsche Rijners, de komst van Greenwheels (collectief autogebruik), of de pionierskorting op de nachttaxi als retourdienst na de laatste bus. Hoewel er nog geen officiële analyse is, blijkt wel dat de Pionierskaart niet aan de verwachtingen heeft voldaan. Hoewel zo’n 20 procent van de huishoudens de kaart heeft opgehaald in plaats van de verwachte 25 procent, is het effectieve gebruik ervan fors tegengevallen.
Auto
‘Jammer’, vindt P. Andersson, projectleider van de pionierskaart en hoofd van het bureau verkeersinfrastructuur van de gemeente Utrecht.’ Je moet je dan ook afvragen of financiële stimulering voldoende is om de mens uit de auto te krijgen.’ Anderzijds zijn volgens hem de verwachtingen van de kaart op voorhand te hoog gesteld; namelijk als compensatie voor nog ontbrekende infrastructuur in de wijk, in plaats van als ondersteuning voor alternatief autogebruik. Bovendien zijn meerdere, in eerste instantie enthousiaste, ideeën gestrand in de interne organisatie van bedrijven en uiteindelijk niet tot uitvoer gebracht, zoals een bedrijvenbus tussen bedrijvenpark Lage Weide en de Vinex-wijk, of de uitgifte van een aparte strippenkaart voor het traject Leidsche Rijn-Utrecht, en een speciale (goedkopere) treinkaart voor de route Utrecht-Den Haag.