Primeur Lelystad: fietsrotonde

Lelystad introduceerde medio oktober de fietsrotonde, een primeur op fietsgebied. Nieuw element op deze rotonde is dat een rode rijloper voor fietsers midden op de rijbaan ligt waardoor fietsers op de rotonde altijd vóór het gemotoriseerde verkeer rijden of erachter, maar nooit ernaast. Inhalen is ook niet mogelijk. Deze herkenbare vormgeving moet fietsers én automobilisten snel duidelijk maken welk rijgedrag op deze rotonde wordt verwacht.

Een eigen gemeentelijk ontwerp als resultaat van een verkeerskundig dilemma. Eind 2005 stelde de gemeenteraad het hoofdfietsnetwerk vast, waarop alle belangrijke bestemmingen worden bewegwijzerd. Bataviastad is zo’n bestemming. Het gebied rondom deze locatie is nog volop in ontwikkeling, maar de belangrijkste infrastructuur loopt hierop vooruit. Voor fietsers betekent dit dat zij, rijdend op het hoofdfietsnetwerk vlak voor Bataviahaven, Bataviastad rechts zien liggen terwijl de hoofdfietsroute ernaartoe links afbuigt. De fietser heeft vanaf dat moment de gelegenheid om af te wijken van de hoofdfietsroute en een andere, kortere route te kiezen. Op deze route komt hij op een rotonde, bevoorradend vrachtverkeer en bezoekend autoverkeer tegen. Bij het zoeken naar oplossingen bleek het fysiek onmogelijk om fietsers van deze rotonde te weren. Zij kiezen in veel gevallen toch graag voor de kortste weg. Dat betekende dat de fietsers op deze rotonde op enigerlei wijze zouden moeten worden gefaciliteerd. De rotonde ligt in een 30 km/uur-gebied en kent een etmaalintensiteit van lager dan 6000 mvt/etm. Daardoor ligt een uitvoeringsvorm als rotonde met gemengde verkeersafwikkeling voor de hand. In Lelystad liggen echter geen andere rotondes met gemengde afwikkeling, waardoor dit type rotonde voor de Lelystadse fietsers een onbekend fenomeen is. Ruimte om vrijliggende fietsvoorzieningen aan te leggen is er niet. Dit, in combinatie met het relatief vele vrachtverkeer op deze rotonde, heeft ervoor gezorgd dat er naar andersoortige oplossingen is gezocht. Dat heeft geleid tot de ‘fietsrotonde’. De rotonde heeft een standaard rijbaanbreedte van 5,50 m. In het midden van deze rijbaan is een rode rijloper aangebracht voor de fietser. Hierdoor wordt de fietser naar het midden van de rijbaan getrokken waardoor hij voor of achter het gemotoriseerde verkeer rijdt, nooit ernaast. Gemotoriseerd verkeer kan de fietsers niet inhalen en omgekeerd ook niet. Fietsers kunnen dus nooit in de dode hoek van het gemotoriseerd verkeer rijden. De standaardvoorrangsregels zijn op deze rotonde van toepassing, het verkeer op de rotonde heeft voorrang.
De takken waar de fietsers mogen rijden zijn voorzien van een korte aanzet van een rode suggestiestrook en in de rode rijloper zijn fietssymbolen aangebracht. Teamleider verkeer en vervoer Anton van der Beek en ontwerper van deze creatieve oplossing: ‘Ook al is dit een nieuw element in het Nederlandse verkeerssysteem, iedere weggebruiker weet bij het zien van deze rotonde wat van hem of haar wordt verwacht. Er is advies ingewonnen bij het Infopunt duurzaam veilig en zij hebben een positief advies over de fietsrotonde uitgebracht.’ Doordat de fietsrotonde standaardafmetingen heeft, is deze maatregel eenvoudig inpasbaar in bestaande rotondes met gemengde afwikkeling, aldus Van der Beek. De fietsrotonde is medio oktober in gebruik genomen.