Prijsprikkels hebben effect

Door: Guy Hermans, KpVV

NXP en IBM hebben de eerste resultaten van een proef met kilometerbeprijzing in de regio Eindhoven. Vijftig deelnemers reden enkele maanden met een kastje in de auto dat de kilometers registreerde.

Doelen van de proef waren: bewijzen dat de technologie klaar is voor beprijzing en inzicht krijgen in de effecten van prijsprikkels op gedrag. Zowel NXP als IBM ambiëren een grote rol bij Anders Betalen voor Mobiliteit in binnen- en buitenland. NXP ontwikkelt chips voor de kastjes die in auto’s de gereden kilometers registreren. IBM maakt oplossingen voor de verwerking van data, de backoffice. ‘We wilden vooral aan potentiële partners demonstreren dat de technologie werkt, zowel de hardware in de auto als de backoffice die de data verwerkt,’ licht Maurice Geraets, directeur Business Development NXP Semiconductors, toe. ‘De gps werkt perfect, er gaat onderweg nooit data verloren. Op een speciale website konden deelnemers inloggen en zien hoeveel kilometers tegen welke prijs ze hebben gereden.’

De proef kende drie fasen. Eerst is gekeken hoe mensen zich normaal gedragen. Vervolgens is een prijsprikkel toegevoegd: mensen die hun gedrag het beste veranderden, ofwel die volgens de laagste kilometerprijs reden, kregen een fietsnavigatieapparaat ter waarde van 200 euro. Geraets: ‘Dit bedrag vormde volgens ons voldoende stimulans en maakt dat deelnemers – net als straks bij kilometerheffing – kunnen verdienen. 70 procent van de deelnemers veranderde het gedrag door andere wegen te kiezen of buiten de spits te rijden, tegen een lagere kilometerprijs dus. In de laatste fase was er geen beloning meer. Toen viel 65-70 procent terug in oude gewoonten, waardoor het effect bijna geheel werd  tenietgedaan.’

Geraets noemt nog enkele bevindingen: ‘Wat betreft aspecten van privacy hebben we geleerd dat het vooral uitleg vergt aan de gebruiker, want de privacy is volledig gewaarborgd. Verder bekijken we nu hoe de bestuurder het beste real-time feedback kan krijgen. De kastjes hebben in de toekomst namelijk geen scherm meer. Hoe maak je dan inzichtelijk hoe het beste gedrag kan worden aangepast? Momenteel zijn we in gesprek met lokale overheden in de regio over opschaling van de proef, de interesse en bereidheid zijn er.’

 
Auteur: Joske van Lith