Oude en nieuwe rijksweg ‘on speaking terms’

Afknijpen of spuien. Dat is het parool voor een achttal DRIPs en daaraan gekoppelde VRI’s die dit voorjaar in de Liemers in bedrijf worden genomen. Deze DRIPs informeren automobilisten op de provinciale weg Zevenaar-Arnhem (de oude rijksweg) over de verkeerssituatie op de noordwaarts gelegen A12.

Dynamische routeinformatiepanelen zijn een bekend verschijnsel boven de snelweg, maar op het onderliggend wegennet (OWN) nog betrekkelijk zeldzaam. Wel zijn er al bekende voorbeelden van stédelijke DRIP-toepassingen, zoals in Almere, Zoetermeer en Rotterdam.
In de Gelderse regio Liemers gaat het nu om provinciale DRIPs die in combinatie met groentijdregeling op de verkeersaders naar de A12 ervoor zorgen dat de oude en de nieuwe rijksweg communicerende vaten worden. Veel automobilisten blijven in de ochtendspits vanuit Zevenaar in de richting Arnhem vaak gewoontegetrouw ‘hangen’ op de oude rijksweg. Ze vrezen files op de A12 en denken zo sneller te zijn. ‘Die beeldvorming is echter vaak negatiever dan nodig’, licht verkeersmanager Rob van Engelshoven van het samenwerkingsverband BBKAN (Beter Bereikbaar KAN in de regio Arnhem/Nijmegen) toe. ‘De leefbaarheid van de kernen langs de oude rijksweg staat daardoor soms onnodig onder druk.’Afhankelijk van de gemiddelde rijsnelheid op de A12 (berekend met detectielusgegevens) adviseren displays op de oude rijksweg straks om direct de A12 op te zoeken, of de oude weg nog een stukje te vervolgen. Zo helpen DRIPs de ene keer mee om de kernen te ontlasten en een andere keer om files op de A12 te vermijden.
Het geheel moet als mengkraan fungeren. Daarvoor gaan de DRIPs ook de groentijden beïnvloeden op de verbindingswegen tussen de oude en nieuwe rijksweg. Zit er nog ‘rek’ in de A12, dan luidt het devies ‘spuien’ en krijgt het verkeer richting A12 meer groen. Wie op de oude rijksweg blijft, krijgt dan meer rood gepresenteerd. Loopt de A12 vol of staat er al een file, dan regeert het omgekeerde ‘knijp’-regelscenario. Het systeem werkt per deeltraject.
De nieuwe DRIP-gemeenten Zevenaar, Duiven en Westervoort hebben veel vertrouwen in de DRIP-werking en leggen dan ook de helft van de 1 miljoen euro op tafel voor de aanschaf, installatie en tien jaar beheer en onderhoud. Nog vloeiender moet de communicatie tussen oude en nieuwe rijksweg verlopen als in 2010 ook detectielussen in de oude rijksweg helpen om de vinger aan de pols te houden.

Effecten
Maar aan effectprognoses waagt Van Engelshoven zich liever niet. Die informatie is ook nog niet voorhanden in Almelo dat al een kleine tien jaar DRIP-ervaring heeft. Deze stad telt zes DRIPs, die informatie geven over de parkeersituatie (bijvoorbeeld bij thuiswedstrijden van Heracles) of wegwerkzaamheden. ‘We willen het systeem completeren met DRIPs op alle zes invalswegen naar de stad zodat we het verkeer beter kunnen sturen en geleiden’, meldt verkeerscoördinator Hans Veldscholten. Ook in Zoetermeer ‘draaien’ sinds vijf jaar DRIPs zonder effectresultaten. Ze vermelden rijtijden tot en op de A12, maar ook de frequentie waarmee trams (in de ochtendspits tot maximaal 22 ritten per uur) richting Den Haag rijden.
‘De effectiviteit van de DRIPs is moeilijk te meten, onder meer omdat ze onderdeel zijn van een totaalpakket van verkeersmaatregelen rond de A12’, licht Zoetermeers verkeerskundige Ed Kroet toe.