Opkomst van mobieltje als verkeersinformant

Bellen achter het stuur, voorheen een potentieel veiligheidsrisico geacht, wordt meer en meer een dankbare bron voor verkeersinformatie. Op steeds grotere schaal doen wegbeheerders en verkeersmanagers ervaring op met 'floating car data'. Het mobiele mobieltje als alternatief voor de detectielus en als bron voor dynamisch verkeersmanagement.

Die laatste mogelijkheid voorziet de provincie Noord-Brabant, sinds 2003 pionier voor inwinning van verkeersinformatie op basis van gsm-signalen. Eveneens in samenwerking met LogicaCMG draait sinds vorig jaar een vergelijkbare proef op kleinere schaal in Zuid-Holland. Ook het gewest Vlaanderen deed en doet recente ervaring op met gsm's als 'verklikkers' in de verkeersstroom. Na een proef van anderhalf jaar op de Antwerpse Ring maakte het Vlaamse gewest, samen met telefoonprovider Proximum en uitvoerder/gegevensverwerker ITIS Holdings plc uit Engeland, begin dit jaar een eerste balans op. Met signalen van alle 'aan' staande gsm's (gebeld hoefde er in het Vlaamse geval niet te worden) kon een 'bevredigend' beeld van de verkeersstroom worden opgebouwd. Echt enthousiast is men nog niet omdat reistijden alleen nauwkeurig berekend konden worden bij vlottend verkeer. Bij vertragingen en stagnaties voorspelde het systeem te optimistisch. Fijnere algoritmen voor de rekenmodellen moeten uitkomst bieden.
Prognoses van reistijden en -snelheden geeft het Noord-Brabantse systeem ('Mobile Traffic Services') van LogicaCMG niet, zo licht provinciaal beleidsmedewerker verkeer en vervoer ing. Peter de Wolff toe. De maandelijkse 7500 weggebruikers die de speciale website van de provincie raadplegen, krijgen aan de hand van Vodafone-telefoongesprekken in auto's een actueel verkeersbeeld voorgespiegeld. Op super-sneeuwdag 25 november was er (ook) op die site geen doorkomen meer aan.
Overigens beperkte de Noord-Brabantse pilot zich tot medio vorig jaar nog tot het gebied Tilburg/Breda. Met 1,7 miljoen euro kon de proef voor twee jaar op provinciale schaal worden voortgezet. 'Het gaat om gerealiseerde reistijden op alle rijks- en provinciewegen en de voornaamste gemeentelijke stroomwegen en verkeersaders’, aldus De Wolff. Volgens hem kan het model op basis van historische gegevens uiteindelijk wel een voorspellende waarde krijgen. Veelbelovend is, zo gelooft hij, de tot verkeersinformatie bewerkte gsm-locatiegegevens als 'input' te gebruiken voor navigatiesystemen à la TomTom. ‘Daarmee is letterlijk en figuurlijk de cirkel rond.’
Een 'floating car data'-project is ook aangekondigd voor de Duitse deelstaat Hessen. Op zijn 'handy' leest een automobilist op basis van gsm-locatiegegevens hoe hij het snelst zijn bestemming kan bereiken. En in Italië wordt - na een pilot in een celgebied van rond 50 km2 in een westelijk deel van Rome - het 'MTS'-systeem van LogicaCMG na de zomer 'uitgerold' over de hoofdwegen van zowel Rome als Milaan. Bellende automobilisten worden gelokaliseerd en geanonimiseerd gevolgd in de verkeersstroom. LogicaCMG gaat hiervoor in zee met marktleider/provider op het gebied van mobiele telefonie TIM.

Collectieve aanpak
Dat er technische verschillen bestaan in de Europese projecten, baart De Wolff geen zorgen. 'Wegbeheerders willen beleidsmatig en voor weggebruikers de beschikking hebben over reistijden en snelheden genereren. Als wegbeheerders daarover gelijk denken, is de weg vrij voor een collectieve aanpak. In Brabant krijgt het MTS-project vanaf medio 2007 al een bredere basis als naast de provincie, Rijkswaterstaat en de vijf grote provinciesteden deelnemen. Dan breekt volgens De Wolff tevens het moment aan dat overheden zélf wat met die gegenereerde verkeersinformatie kunnen doen, bijvoorbeeld in de vorm van dynamisch verkeersmanagement. Bewerkte gsm-locatiegegevens belanden zo uiteindelijk op DRIP's, beïnvloeden verkeerslichten op het onderliggend wegennet of kunnen al dan niet toegang verlenen tot stedelijke invalswegen.