Opfriscursus voor ouderen vernieuwd

De kwaliteit van de zogenoemde BROEM-cursussen voor oudere automobilisten is verbeterd. Het cursusmateriaal is vernieuwd en de opzet van de cursus is uniformer gemaakt, zodat ouderen op verschillende plekken dezelfde cursus krijgen voorgeschoteld. Dit jaar gaat de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) onderzoek doen naar het effect van deze cursussen.

De cursussen met het etiket BROEM (breed overleg ouderen en mobiliteit) worden sinds een jaar of 15 gegeven. Ze zijn het resultaat van samenwerking tussen Veilig Verkeer Nederland (VVN), BOVAG en ANWB. De laatste jaren is de vraag naar deze cursussen gegroeid, ‘dankzij’ de vergrijzing én het drukker wordende verkeer. Jan de Jong van VVN in Zuid-Holland vond het tijd voor vernieuwing. ‘Er zijn verkeersregels veranderd. Bovendien moest de cursus gestructureerd worden, omdat er wildgroei was ontstaan. Allerlei afdelingen van VVN en ouderenbonden gingen op eigen houtje een cursus organiseren. Hoewel ze dit met de beste bedoelingen deden, leidde dit er helaas toe dat een cursus op de ene locatie er geheel anders uitzag dan op een andere.’
Nu is de drie uur durende cursus opgedeeld in vaste onderdelen: een uur is gereserveerd voor een praktijkrit in de eigen auto met een ritbegeleider (vrijwel altijd een gepensioneerde rijinstructeur) en er is een uur theorie met daarbij aandacht voor belangrijke recente veranderingen, zoals de voorrangsregelingen op rotondes en gelijkwaardige kruisingen. Het derde uur is voor een ogentest en een reactievermogentest.
In de praktijkrit is er aandacht voor zaken waar oudere automobilisten moeite mee hebben. De Jong: ‘Invoegen op de snelweg bijvoorbeeld. Met een paar simpele aanwijzingen wordt dit voor hen weer een stuk eenvoudiger.’ Links afslaan op gelijkwaardige kruisingen komt ook aan de orde. ‘Ouderen hebben er moeite mee de snelheid van het tegemoetkomende verkeer goed in te schatten, ook de plaats op de weg is een aandachtspunt.’
Samen met de provincie Zuid-Holland analyseert De Jong elk jaar de gegevens van ongevallen waarbij oudere automobilisten zijn betrokken, om uit te zoeken welke verkeerssituaties extra aandacht nodig hebben.
Bij de cursussen wordt altijd nadrukkelijk vermeld dat het rijbewijs niet in het geding is. De Jong: ‘Het ligt heel gevoelig. Veel mensen hebben moeite om afstand te doen van hun auto.’ De Jong is er toch voorstander om op termijn een cursus verplicht te stellen bij verlenging van het rijbewijs. Nu wordt vanaf 70 jaar alleen medisch gekeurd bij verlenging. De Jong: ‘Zo’n cursus helpt echt om ‘vaardig te blijven in het verkeer’, zoals de ondertitel luidt.’ Het onderzoek van SWOV naar het effect van de cursussen verschijnt begin 2009. Ouderen zijn in het verkeer een kwetsbare groep. Voor 75-plussers is de kans op overlijden in het verkeer per afgelegde kilometer zes keer zo hoog als gemiddeld.