Onderzoek VIM: aanpassing regelgeving voor invoeren mobiliteitsbudget

Proefproject met 123 werknemers

In een eerste fase toonden meer dan 50 bedrijven interesse om deel te nemen aan een project rond het mobiliteitsbudget. Met 30 van hen vonden uitgebreide gesprekken plaats, waarna 23 bedrijven effectief in het project stapten. 123 werknemers uit 12 verschillende ondernemingen maakten hiervoor gedurende 6 tot 12 maanden gebruik van een theoretisch mobiliteitsbudget dat ze aan verschillende vervoersmodi konden besteden: (bedrijfs)auto, openbaar vervoer, fiets, deelfietsen, deelauto’s, taxi, et cetera.

Drie tools

Om het gebruik van deze budgetten intern op te kunnen volgen, werden er drie tools beschikbaar gesteld:

- MOMAS van Athlon Mobility Consultancy: software die een volledig overzicht biedt van de mobiliteitskost per werknemer

- XXimo: een prepaid VISA-kaart waarmee allerlei mobiliteitsdiensten kunnen worden betaald en waarmee gebruikers hun uitgaven kunnen opvolgen

- Mobility Concept: een online platform dat werknemers inzicht biedt in hun mobiliteitsuitgaven, CO2-uitstoot, verbruik, et cetera. Met deze tool kunnen werkgevers ook incentives inbouwen om duurzaam verplaatsingsgedrag te stimuleren

Bevindingen

Uit een bevraging die zowel voor als na de testperiode werd afgenomen bij de deelnemers, kwamen onder andere deze bevindingen naar boven:

- 45 procent is zich door deelname aan het project anders gaan verplaatsen; de auto blijft het belangrijkste vervoermiddel, maar de alternatieven worden vaker gebruikt

- Een mobiliteitsbudget heeft niet alleen invloed op woon-werkverkeer: ook winkel- en vrijetijdsverplaatsingen verlopen vaak duurzamer

- Twee derde van de deelnemers raadt het mobiliteitsbudget aan bij andere werknemers

- Het gebruik van tools zet aan tot duurzamer gedrag; dit was het geval bij 36 tot 50 procent van de gebruikers

- 39 procent van de bevraagden geeft aan dat het uitbetalen van het ongebruikte deel van het mobiliteitsbudget als brutoloon hun vervoerswijze zou veranderen; dit wordt 56 procent wanneer het als nettoloon zou uitbetaald worden

Aanbevelingen

Het project toont aan dat de markt klaar is voor het invoeren van een mobiliteitsbudget, mits de nodige wetgevende aanpassingen worden gedaan om het systeem gebruiksvriendelijk en administratief eenvoudig te houden. Op basis van het onderzoek formuleren het VIM en KPMG daarom de volgende aanbevelingen:

- Stel het mobiliteitsbudget open voor iedereen, ook voor werknemers zonder bedrijfsauto

- Laat de mogelijkheid tot gebruik van andere vervoersmodi door gezinsleden toe

- Neem de zuivere professionele verplaatsingen mee in het budget (met mogelijkheid ze toch uit te sluiten, mits verantwoording)

- Beperk het in eerste instantie tot zuiver mobiliteitsgerelateerde diensten

- Kom tot een globale (para)fiscale regeling van het mobiliteitsbudget

De projectresultaten tonen immers aan dat de huidige (para)fiscale regelgeving zodanig complex is dat ze voor veel bedrijven een hinderpaal vormt bij het invoeren van een mobiliteitsbudget. Daarom is onderzocht hoe dit aangepast kan worden naar een eenvoudig systeem dat geen extra administratie genereert. Op basis van simulaties blijkt dat het mobiliteitsbudget kan leiden tot een win-win-win voor de werkgever, de werknemer en de overheid.

De volledige resultaten worden vanaf midden juli beschikbaar gesteld.

 
Auteur: Else Adriaans