NS zoekt ruimte onder stoelen en banken

Industrieel ontwerper Piero Witmer won in 2006 de NS-ontwerpprijs met verhoogde stoelen voor de dubbeldekkercoupé. Door het hangende bagagerek te verwijderen onstaat (meer) ruimte voor het stallen van fietsen en bagage onder de zittingen en leuningen. Hoe staat het met de implementatie?

Het principe achter Witmers stoelen is eenvoudig: de ruimte die hangende bagagerekken nu innemen kan beter aan de vloerzijde worden benut. Door de stoelen een stukje te verhogen groeit de ‘driehoek’ onder de banken die met de rug tegen elkaar staan. En dat maakt het stallen van vouwfietsen en grote koffers net een stuk comfortabeler.
Het ontwerp wordt deze zomer samen met externe partijen en met Witmer uitgewerkt in een proefopstelling, vertelt woordvoerder John Krijgsman van NS. Op dit moment wordt nog onderzocht of het zinvoller is om de banken op de vloer vast te zetten (zoals nu het geval is) of bijvoorbeeld aan de wanden te monteren. De proefopstelling wordt waarschijnlijk toegepast in een Intercity-dubbeldekker van Bombardier, maar alleen op de benedenverdieping: boven in het voertuig is immers al geen bagageruimte boven de stoelen.
Het ontwerp zal worden getoetst aan drie normen: het moet onderhoudsvriendelijk, duurzaam en vooral klantgericht zijn. ‘Het lijkt alsof je alleen maar de banken gaat verhogen, maar dat heeft allerlei consequenties. Waar laten mensen de uitgelezen kranten en koffers en jassen die ze nu boven hun stoel stouwen? Wordt het gangpad breder omdat de banken iets meer naar opzij kunnen? Het raam zal omhoog moeten omdat mensen anders met hun knieën voor het raam zitten; is dat technisch wel haalbaar?’
Een ander aspect van de stoelen is de toegankelijkheid. Een breder gangpad zal iedereen waarderen, maar mensen met een handicap zouden met een extra opstapje te maken krijgen voor ze kunnen gaan zitten. ‘Daar zie ik de ernst niet zo van in’, zegt Krijgsman, ‘je moet immers al een trapje af om er te komen. Bovendien hebben we op de gelijkvloerse balkons al stoelen voor reizigers die de trappen niet kunnen nemen.’
Mocht het ontwerp inderdaad slagen, wanneer kunnen gewone reizigers er dan voor het eerst op zitten? ‘We hebben net een order voor 200 treinstellen geplaatst bij Bombardier; daarvoor komt het ontwerp niet meer op tijd,’ waarschuwt Krijgsman. ‘Maar gezien de groeiprognoses komt er ongetwijfeld snel een nieuwe order.’