Nieuwe eisen maken IJssel-Vecht ‘ademend’

De nieuwe concessie IJssel-Vecht die eind 2022 ingaat, gaat geen tien maar dertien jaar duren. Ook moet de nieuwe vervoerder gebruik maken van aantoonbaar hernieuwbare energie. De gewijzigde eisen hebben geen financiële consequenties.

Dat staat in het geactualiseerde ontwerp-Programma van Eisen, dat de Gedeputeerde Staten van Gelderland opstelden. Momenteel rijdt Keolis de huidige noodconcessie, die eind 2022 afloopt. Daarna komt er weer een reguliere concessie actief, waarbij de oude concessie-eisen her en der zijn gewijzigd. De nieuwe eisen zorgen voor een ‘ademende concessie’, aldus de provincie.

Beginnend met de concessieduur. “Het is ongewenst dat een bussenvloot een tweede keer van eigenaar moet wisselen”, zo valt te lezen. “Om die reden is de concessieduur aangepast op de technische en economische levensduur van de bussen, namelijk vijftien jaar (twee jaar noodconcessie + dertien jaar nieuwe concessie).”

Voor een eventuele nieuwe vervoerder geldt hierbij dus wel een overnameverplichting op het busmaterieel. In het ontwerpprogramma staat dat minstens 90 procent van de busvloot van Keolis moet worden overgenomen, indien Keolis niet zelf de uitvoerder wordt.

Hernieuwbare energie

Een andere belangrijke wijziging, is dat een concessiehouder aantoonbaar gebruik moet maken van hernieuwbare energie of groene waterstof, die bij voorkeur regionaal is opgewekt. Dat is relatief nieuw in ov-land, afgaande op woorden van TNO-onderzoeker Roel de Groot.

Vaak wordt namelijk gekozen voor nachtladen, waarbij gebruik wordt gemaakt van ‘vuile’ nachtstroom. “Bij overnight charging komt de stroom voor een groot deel uit basislastcentrales, die gestookt worden met fossiele brandstoffen”, vertelde hij vorig jaar aan OV-Magazine. “Die staan continu aan en daarom is de stroom uit deze centrales ’s nachts vaak goedkoper, maar dus niet duurzaam. Een echt duurzame oplossing is om wind- en zonnestroom te gebruiken. Het nadeel is dat dat minder goed te ‘regelen’ is.”

Opportunity charging geeft meer vrijheid om duurzaam geproduceerde stroom te bufferen, gaat hij verder. “We moeten kijken naar de hele keten en over conventionele systeemgrenzen heen. Met smart grids en vehicle-to-grid-technologie kan opgeslagen duurzaam opgewekte stroom later worden teruggeleverd aan het netwerk en kunnen snelladers een rol spelen in het stabiliseren van het elektriciteitsnetwerk. Dat is uiteindelijk een duurzamere oplossing dan ‘vuile’ nachtstroom gebruiken.”

Lees ook: Waterstof vs. batterij: niet óf óf, maar én én

Andere wijzigingen

Naast de verlengde concessieduur en het duurzame productieproces, zijn de belangrijkste wijzigingen:

1. Toevoeging van nieuwe landelijke MaaS-eisen en de introductie van reizen met de bankpas/telefoon
2. Aanscherping van eisen die gedurende de implementatie voor meerdere uitleg vatbaar bleken.
3. Het geven van meer ontwikkelvrijheid op de A-lijnen (toestaan van een aantal afwijkende routevarianten), het behouden van rust op de stadsdiensten van Apeldoorn, Deventer, Lelystad en Zwolle. Daarnaast krijgt de vervoerder de ruimte om op lijnen waar de vraag gering is vraaggestuurd ov toe te passen.