Nieuwe dwarsprofielmeting

240 Meetpunten van een weg in luttele seconden ‘millimeter-precies’ vastgelegd. Dat is mogelijk met moderne optisch/elektronische scantechnieken die een soort ‘3D-foto’ maken van het dwarsprofiel van een weg. Deze nieuwe methode kan handenvol tijd en geld sparen zonder dat tijdens de meting de weg afgesloten hoeft te worden, zoals bij de traditionele meettechnieken.

De nieuwe techniek werd twee jaar geleden geïntroduceerd op de Infratech door het Apeldoornse bedrijf RoadWare. Sindsdien timmert het bedrijf met de nieuwe scanapparatuur letterlijk en figuurlijk aan de weg en signaleert groeiende interesse onder wegbeheerders in binnen- en buitenland. Hetzelfde geldt voor een bedrijf dat Franse tolwegen in beheer heeft.
Minutieus en snel opmeten van het dwarsprofiel van een weg, of een zandlichaam, komt van pas bij nieuwbouw en wegonderhoud, legt Joop Mennink van RoadWare uit. ‘Bestekken voor bijvoorbeeld nieuwe deklagen kunnen veel preciezer worden geschreven.’ In een nulsituatie worden alle oneffenheden van de weg gescand en in beeld gebracht. Daarmee kan nauwkeurig worden aangegeven hoeveel nieuw dekmateriaal, waar aangebracht moet worden. Een tweede scan na de werkzaamheden controleert of het karwei naar behoren is geklaard. ‘En dat kan een hoop discussie over meer- en minderwerk schelen’, aldus Mennink. Bij een scan wordt een voertuig met stempels langs de kant van de weg gemanoeuvreerd en wordt één referentiepunt vastgelegd. Aan de hand daarvan kunnen in een oogwenk 200 tot 240 meetpunten worden ingemeten met een accuratesse van 0 tot 4 millimeter. Voor de meting zelf worden laserstralen uitgezonden. Gebruikmakend van de natuurconstante dat licht zich met bijna 300.000 km/sec verplaatst, worden de beeldpunten ingemeten door precieze registratie van het tijdsverschil tussen uitzending en reflectie. ‘Per meting kan zo bij rijdend verkeer een dwarsprofiel tot 18 meter in kaart worden gebracht’, vertelt Mennink. Dat is weliswaar iets minder nauwkeurig dan bij ‘waterpassing’ maar daarbij speelt weer de noodzaak om de weg af te zetten. Als het gaat om accuratesse is de optisch/elektronische scan te vergelijken met tachymetrie, maar daarbij worden per meting slechts vier à vijf beeldpunten vastgelegd. Bovendien meet de nieuwe techniek 500 tot 700 m/uur terwijl een tachymetrische proef voor eenzelfde wegvak een dag nodig heeft, aldus de RoadWare-woordvoerder. Verder kunnen bij nieuwbouw van wegen of wegvakken, zettingen in de ondergrond en het effect van maatregelen voor versnelde consolidatie door vóórbelasting heel exact worden gemeten. En ten slotte leent de scantechniek zich ook voor meting van hellingsgraden in het wegprofiel, bijvoorbeeld om vast te stellen of - zoals bij ZOAB - de afwatering nog voldoende is. Mennink claimt al met al met de scantechniek een besparing van 70 procent.

Toepassing
De meetmethode is intussen al toegepast bij de verbreding van de A12 tussen Gouda en Voorburg, evenals bij de reconstructie van een provinciale weg in Friesland en bij wegwerkzaamheden aan provinciale wegen in Gelderland. Op het hoofdwegennet werden alle lussen tussen A2 en A15 van het verkeersplein Deil opgemeten.