Nederlander wil hard rijden en haalt gevaarlijk in

Nederlandse automobilisten halen vaker gevaarlijk in en willen ook graag harder rijden op de snelweg, maar hebben wel beduidend meer milieubesef dan elders in Europa. Deze ogenschijnlijk tegengestelde trendverschuivingen blijken uit een vergelijking van gedrag en attitude van duizend Nederlandse automobilisten tussen 1996 en 2002 in het kader van een vergelijkend Europees onderzoek in 23 landen.
Deze uitkomsten zijn een voorbeeld van de (vele) resultaten van een grootscheepse internationale enquête in 23 Europese landen. Behalve een 'toen/nu'-vergelijking voor de Nederlandse weggebruiker, biedt deze zogeheten SARTRE-studie veel aanknopingspunten voor 'hier/daar'-vergelijkingen. In een SWOV-rapport dat op basis van deze enquêtes wordt uitgebracht, worden de Nederlandse gegevens gespiegeld aan die van zes uit de 23 landen, te weten Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, België, Denemarken en Finland.
Méér dan hun collega-weggebruikers in deze andere zes landen, geloven Nederlandse automobilisten dat het rijden-onder-invloed strenger aangepakt moet worden. Tegelijk geven zij aan vaker op alcohol (en ook op snelheid) gecontroleerd te worden dan de automobilisten in de andere landen. Wat dit laatste betreft: Nederlanders vinden méér dan andere Euro-automobilisten dat zij op het hoofdwegennet kort gehouden worden. De snelheidslimiet zou hier omhoog moeten.
Met milieubesef gooit de Nederlandse automobilist hoge ogen. Nederlanders zijn meer dan gemiddeld bereid de auto minder te gebruiken en aan carpooling te doen om de luchtvervuiling in steden te beperken. Openbaar vervoer of instelling van een autovrije dag daarentegen scoort onder Nederlanders weer beduidend lager dan het Europees gemiddelde.
Wat beleidmakers met de uitkomsten aan moeten, is niet altijd helder. Zo staat de voorkeur voor een hogere maximumsnelheid op de autosnelweg haaks op het gunstige effect dat de snelheidsmaatregelen van 1974 en 1988 per saldo hadden. De SWOV wijst er op dat de gemiddeld lagere snelheden op snelwegen hebben geleid tot een daling van 30 procent van het aantal dodelijke ongevallen en 15 procent van het aantal ongevallen met gewonden. Daar komt nog bij dat er aanwijzingen zijn dat de verlaagde snelheden op het hoofdwegennet ook effect sorteerden op andere wegen buiten de bebouwde kom.

Bumperkleven
Extra voorlichting over de gordel misstaat ondertussen niet: Nederlanders denken relatief vaak dat ze in gevaarlijke situaties in de gordel 'gevangen' kunnen blijven zitten. De pretenties van voorlichting moeten echter niet worden overschat. Bumperkleven is blijkens de eigen 'aangifte' van Nederlandse automobilisten sinds 1996 niet verminderd. Eén op de acht automobilisten verklaart zich daar vaak, zeer vaak of altijd aan te bezondigen. Dat percentage is hetzelfde als in 1996, ondanks de vele voorlichting die aan dit onderwerp is gewijd. Overigens meent de SWOV dat er ondanks dit dubieuze voorlichtingseffect de komende jaren toch op dit aambeeld gehamerd moet blijven worden