Natuur en Milieu pleit voor Duits stickersysteem vuile auto's

Naar Scandinavisch en Duits voorbeeld moeten ook Nederlandse steden verkeersmilieuzones in kunnen stellen. Met een stickersysteem, gekoppeld aan de kentekenregistratie, kunnen dan zwaar vervuilende auto's effectief uit (binnen)steden worden geweerd. Op langere termijn (na 2012) kan zo'n toelatingsbeleid voor motorvoertuigen aanhaken aan het dan in te voeren beprijzingssysteem.Dat vindt de Stichting Natuur en Milieu op basis van een internationale verkenning.

Stap 1 daartoe is volgens de stichting een model op basis van vrijwilligheid, bijvoorbeeld à la Malmö. Zonder veel handhavingsmaatregelen respecteert 80 à 90 procent van de transporteurs daar de nieuwe toelatingsnormen, weet Maarten van Biezen, teammanager ruimte en mobiliteit van de stichting. Stap 2 is uitbreiding van het huidige Nederlandse convenant milieuzones. Daarbij moet het aantal deelnemende steden toenemen en zou het convenant ook voor bestelauto's moeten gelden. Stap 3 is een verplichtingsysteem à la Duitsland dat in maart dit jaar vier vervuilings- en toelatingscategorieën ('Schadstoffgruppen') introduceert. Keulen start daarmee als eerste. In 2008 wil Berlijn de regeling toepassen. Het gehele S-Bahn-gebied moet 'stickerplichtig' worden. Ook andere grote Duitse steden met fijn-stofproblemen, zoals Frankfurt en Stuttgart, maken aanstalten om dit voorbeeld te volgen. Stuttgart heeft plannen om zelfs de gehele stad tot milieuzone te verklaren.
Basis voor het Duitse stickersysteem is de zogeheten 'Plakatverordnung' die voorjaar 2006 van kracht werd. Het model is verbonden aan de kentekenregistratie. Bezitters van relatief schone personen-, bestel- en vrachtwagens kopen voor vijf euro een groene (voor de modernste milieunormen: Euro-4), een gele (Euro-3) of een rode (Euro-2) sticker voor achter de voorruit. Het label geeft vervolgens toegang tot de aangegeven milieuzones. Euro-5 is gereserveerd voor de allerschoonste (zoals hybride) voertuigen. In totaal 46 miljoen personen- en 4 miljoen vrachtauto's zouden voor de een of andere sticker in aanmerking komen. Wie Euro-2 (die norm dateert van 1996) niet haalt, komt zonder latere voertuigaanpassing (zoals een roetfilter) de stad eenvoudigweg niet meer in.
Ook München heeft vergevorderde plannen om ernst te maken met milieuzones. Niet minder dan 40.000 bezitters van oude auto's zouden het risico lopen de stad niet meer gemotoriseerd in te kunnen. Berlijn wil alles binnen de ringweg tot verboden zone verklaren voor auto's zonder Euro 2-norm. Na twee jaar zouden ook auto's die deze norm nog wel halen, moeten worden geweerd; benzineauto's zonder geregelde katalysator en diesels zonder roetfilter komen de stad dan niet meer in.

Draagvlak
'Opmerkelijk dat voor dit systeem in ‘autominnend’ Duitsland politiek draagvlak bestaat, terwijl de fijn-stofproblematiek op ‘neusniveau’ in Nederland toch minstens zo ernstig is', zegt Van Biezen. De Duitse regeling is een helder signaal voor stadsbewoner en automobilist en biedt grote gezondheidswinst, vindt hij. 'Er is geen enkele reden waarom dit systeem ook niet in Nederland zou kunnen worden toegepast.' De Nederlandse start met een convenantregeling voor alleen vrachtauto’s medio 2007, vindt hij mager.
Zonder slag of stoot kwam de Plakatverordnung in Duitsland overigens niet tot stand. Niet alleen oldtimerbezitters maar ook de Duitse ADAC (tegenhanger van de ANWB) opponeerden tegen de regeling, onder verwijzing naar het feit dat in steden het autoverkeer rond verkeersaders voor slechts 16 procent verantwoordelijk zou zijn voor de fijn-stofproblematiek. Groene golven en slimme verkeersregeling zouden meer aan de zoden dijk zetten, zegt de ADAC.