Meer concurrentie beter voor reiziger en regio

Het onderzoek is gedaan naar aanleiding van het Vierde spoorwegpakket van de Europese Commissie. Twijnstra Gudde stelde haar rapport hierover op in opdracht van de Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN). FMN bestaat uit de regionale railvervoerders Arriva, Connexxion, Syntus en Veolia.

Aanbevelingen
Het spoorwegpakket stelt voor om het Europese spoor per 2019 open te stellen. De overheid kan in dat geval niet meer onderhands gunnen aan NS: het spoor wordt opgeknipt in verschillende kavels en iedere vervoerder kan meedingen. De belangrijkste aanbevelingen die Twynstra Gudde in haar rapport doet zijn;

• De huidige 20 opdrachtgevers van het ov in Nederland moeten inzicht krijgen in alle kosten en opbrengsten in het Spoor/OV en in de winstgevendheid en verlieslatendheid per spoorlijn.
• FMN partijen geven een verdere uitwerking aan het regionale vervoersmix scenario. In de Lange Termijn Spooragenda (LTSA) die delandelijke overheid ontwikkelt, wordt gekozen voor deur tot deur vervoer. Daarbij wordt vervolgens vooral uitgegaan van het hoofdrailnet (HRN). De uitwerking in een regionale vervoersmix heeft als uitgangspunt deur tot deur vervoer en betrokkenheid van alle vervoerders en overheden.
• Regel voorafgaand aan de onderhandse gunning van de concessie van het Hoofdrailnet, de non-discriminatoire toegang tot rollend materiaal (rollingstock), ticket systeem, reisinformatie en diensten op stations. Hiermee sluit het rapport van Twynstra aan bij het advies van de ACM zoals vervat in haar Quick Scan van 11 november 2013.

Als aan deze voorwaarden wordt voldaan en alle partijen samenwerken om voor beter ov binnen een nieuwe marktordening te zorgen, leidt dit volgens Twynstra tot meerdere voordelen: een grotere klanttevredenheid, groei van het aantal reizigers, een lagere en meer efficiënte besteding van belastinggeld en het stimuleren van de regionale economie en daarmee werkgelegenheid.

"Dit rapport bewijst dat we, ondanks permanente tegenwind vanuit het ministerie van I&M, door moeten gaan met onze aanpak om via het open stellen van de markt voor personenvervoer op het spoor, de dienstverlening aan de reiziger te verbeteren. Dit rapport bewijst opnieuw dat dit Europese beleid goed is voor de reiziger en voor de schatkist en moet worden ondersteund.” aldus Anne Hettinga, voorzitter van de FMN.

De uitkomsten van het onderzoek zijn op 13 november gepresenteerd tijdens een seminar met Kamerleden, regionale politici, reizigersorganisaties, personenvervoerders, toezichthouders en beleidsmakers.

Overgangsfase
Staatssecretaris Mansveld is niet enthousiast over het plan en wil zelf bepalen of het spoor wel of niet onderhands aan NS gegund wordt. De staatssecretaris ziet grote risico's in de overgangsfase van NS naar andere vervoerders. Volgens Twynstra Gudde zijn de negatieve effecten te voorkomen  door een geleidelijke overgang.

Quickscan impactanalyse
Afgelopen maandag verscheen ook de ‘Quickscan impactanalyse van het Vierde Spoorwegpakket’. In dat onderzoek staat eveneens dat het Vierde Spoorwegpakket leidt tot meer innovaties, kwaliteit en reizigers en minder kosten  - oplopend tot jaarlijks 300 miljoen euro per jaar.

 
Auteur: Marieke Hut