Mecanoo-film: de impact van innovatieve mobiliteit op A13 Overschie

Wa

Wat is de toekomst van ringwegen wanneer er zelfrijdende auto’s - individueel of gedeeld - op de weg komen en het wagenpark grotendeels emissievrij is? In het kader van het ontwerpend onderzoeksprogramma Snelweg en stad onderzocht Mecanoo architecten samen met Abel Delft en Arnold Reijndorp de impact van innovatieve mobiliteit op de A13 die bij Rotterdam dwars door de wijk Overschie loopt.

De A13 is de zorgt voor veel geluidsoverlast en (lucht)vervuiling in Overschie. Daarnaast zorgen een verouderde woningen, onaangename looproutes, onvoldoende openbaar vervoer, en onverkoopbaar vastgoed voor een onsamenhangende, gesegregeerde wijk. Voetgangers- en fietsverbindingen worden geblokkeerd door de snelweg. Ontoereikende waterberging veroorzaakt verzakkingen bij een derde van de funderingen. Bekijk de film

Francine Houben, creatief directeur/founding partner Mecanoo:
‘De introductie van de zelfsturende auto kan een vliegwiel zijn voor een nieuwe relatie tussen snelweg en stad, mits dit wordt gecombineerd met alle andere opgaven in Overschie, van sociale segregatie tot funderingsproblemen en van waterberging tot onaangename looproutes. Een integrale aanpak waarin verantwoordelijkheden worden gedeeld en budgetten gecombineerd, resulteert in één sterk plan voor Overschie. Dat is de ‘next economy’ - meerwaarde creëren voor iedereen door samenwerking tussen rijksoverheid, gemeente, waterschap, ondernemers, woningbouwverenigingen en bovenal met de bewoners.’

Mecanoo, Abel Delft en Arnold Reijndorp stellen een tweetrapstransformatie voor. In de eerste fase blijft de snelweg intact. Tot 2030 zal de technologie van zelfrijdende voertuigen worden doorontwikkeld en het gebruik toenemen. Door het verplaatsen van de woningen direct aan de A13 en de ontwikkeling van een nieuw ‘snelwegpark’ in het hart van Overschie, wordt in deze fase ruimte voor de snelweg gemaakt. De stedenbouwkundige structuur wordt zo gerepareerd en voorbereid op de (on)voorspelbare toekomstige veranderingen.

De tweede fase begint in 2030 - het verwachte kantelpunt voor het gebruik van zelfrijdende voertuigen en tevens het moment waarop budget beschikbaar is voor groot onderhoud aan de A13. De fysieke structuur van de snelweg blijft ook in deze fase behouden, maar binnen het profiel worden zelfrijstroken, afritstations, transferia, en zelfs een fietssnelweg geïntroduceerd. Het verwijderen van de geluidsschermen herstelt de visuele relatie tussen de snelweg en het omringende parklandschap. Uiteindelijk zal de A13 worden omgevormd van een negatieve factor tot een nieuw type geïntegreerde mobiliteitsfunctie en een nieuw gezicht voor Overschie.

Snelweg en stad is een gezamenlijk initiatief van BNA Onderzoek, de TU Delft, de gemeenten Amsterdam, Rotterdam en Utrecht, de provincie Utrecht, en de Directoraten-generaal Bereikbaarheid, Ruimte en Water en Rijkswaterstaat van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Binnen het programma verkenden zeven multidisciplinaire teams toekomstscenario’s voor een vijftal locaties in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht op basis van ontwerpend onderzoek