Langste buslijn wordt ongedeeld aanbesteed

Bestuurlijk onvermogen om tot overeenstemming te komen leidt vaak tot het knippen van buslijnen op de grens van twee concessiegebieden. De langste buslijn van Nederland - Q-liner lijn 315 van Groningen via Joure naar Lelystad - blijft echter gevrijwaard van dit soort perikelen. De verbinding wordt door de drie betrokken provincies gezamenlijk en in zijn geheel als solitaire lijn aanbesteed voor een periode van zes jaar. Van 1 juli 2005 tot en met 30 juni 2011.

De verbinding loopt grotendeels over de snelweg. Ondanks de ritlengte van 130 kilometer is het aantal haltes beperkt tot elf. Niettemin duurt een rit van Groningen naar Lelystad meer dan twee uur en voert het door meerdere concessiegebieden.
De provincies Groningen, Friesland en Flevoland zijn nu elk verantwoordelijk voor hun deel van traject. De complete lijn bij één provincie neerleggen is ongewenst. Groningen kan van afstand immers niet overzien wat goed is voor Lelystad. Om eenheid en het hoogwaardige karakter te bewaren, hebben de drie provincies besloten tot een gezamenlijke aanbesteding van, wat zij ook wel noemen, de voorloper van de Zuiderzeelijn.
Er komt één programma van eisen en één bestek. Toch krijgt de vervoerder die straks exclusief op het gehele traject mag rijden opnieuw drie deelconcessies. Formeel blijft elke provincie namelijk verantwoordelijk voor zijn deel van de lijn. De provincies stellen echter wel een bestuursovereenkomst op om ervoor te zorgen dat de aansturing eenduidig is.
Door de lijn afzonderlijk aan te besteden en niet als onderdeel van een netwerk, hopen de opdrachtgevers ook meer concurrentie uit te lokken. Ook voor een touringcarbedrijf met moderne bussen is zo’n losse lijn waarschijnlijk te behappen. Daarnaast zijn de passagiersaantallen gunstig, zodat de aanbesteding ook voor de grote ov-bedrijven lucratief is.
Gezien de bezuinigingen van het rijk moet de toekomstig vervoerder het wel zien te rooien met minder budget dan nu. Toch dienen de kwantiteit en kwaliteit van het voorzieningenniveau minimaal gehandhaafd te blijven, liefst zelfs beter te worden. Een vervoerder die erin slaagt om het tijdens de lange reis voor de klant zo aantrekkelijk mogelijk te maken, heeft goede kansen meer reizigers en dus meer inkomsten te genereren, zo verwachten de opdrachtgevers.
Comfort wordt daarom door de provincies als belangrijkste kwaliteitsaspect gezien, gevolgd door korte reistijd, betrouwbaarheid, uitbreiding van het aanbod, goede reisinformatie, herkenbaarheid van de productformule, toegankelijkheid, (sociale) veiligheid, vakbekwame chauffeurs en milieuvriendelijkheid.
Bij een reisduur van meer dan vijftien minuten moet iedereen kunnen zitten. Reizigers betalen het HOV-tarief. Verder moet de nieuwe exploitant zorgen voor aansluitingen op overig (hoogwaardig) openbaar vervoer. Vooral een goede aansluiting in Lelystad op de treinen naar en van Amsterdam weegt zwaar. Overwogen wordt om extra haltes langs de snelweg te openen bij Bant, Urk/Nagele, Swifterbant en Drachten.
Convenant
De provincies Groningen, Friesland en Flevoland tekenden onlangs met Drenthe en Overijssel een convenant voor het behoud van eenduidig hoogwaardig openbaar vervoer. Sinds er geen landelijke productformule meer is voor de Interliner, dreigt immers verwatering van het begrip ‘hoogwaardig’. De in het convenant vastgelegde eisen vormen de basis voor deze aanbesteding. Zo dienen de bussen te worden voorzien van een in het convenant overeengekomen kleurencombinatie. Overigens zijn er nog steeds zeven provincies en zeven kaderwetgebieden die het convenant niet hebben ondertekend.