Jonge automobilisten anticiperen beter door korte training

Als jongeren een korte training van ongeveer een uur in een rijsimulator volgen, herkennen ze beter gevaar in het verkeer en kunnen ze daar beter op inspelen.

Dat blijkt uit promotie-onderzoek van Willem Vlakveld van de SWOV, hij hoopt op 30 november te promoveren aan het Universitair Medisch Centrum Groningen.

Gevaaranticipatie

Uit het proefschrift ‘Hazard anticipation of Young novice drivers; assessing and enhancing the capabilities of Young novie drivers to anticipate latent hazards in road and traffic situations’ blijkt dat jonge, beginnende bestuurders slecht zijn in gevaaranticipatie: ze zien de gevaren niet, ze voelen de risico’s niet en ze accepteren te veel risico’s. Dat wordt grotendeels veroorzaakt door een gebrek aan rijervaring. Dat gebrek is echter met een vrij eenvoudige training weg te werken, ontdekte Vlakveld. Hij pleit er daarom voor om een gevaaranticipatietraining op te nemen in de rijopleiding. Jonge beginnende automobilisten hebben een ruim vier maal groter ongevalsrisico om bij een ernstig ongeval betrokken te raken. Gemiddeld komen er per jaar zo’n 60 automobilisten om het leven in de leeftijdsgroep18 tot 24 jaar.

Eyetracker

Tijdens het promotieonderzoek bekeken drie groepen automobilisten filmbeelden van verkeerssituaties. De automobilisten waren ingedeeld in ‘ervaren bestuurders’, jonge en oudere rijschoolleerlingen. De oogbewegingen van deze proefpersonen werden met een eyetracker gevolgd. De jongere rijschoolleerlingen bleken duidelijk niet te weten waar ze moesten kijken, omdat ze – door gebrek aan rijervaring - niet weten welke gevaren ze kunnen verwachten. Daarnaast volgde een aantal jongeren een gevaaranticipatietraining in een rijsimulator. De getrainde groep bleek significant meer oog te hebben voor latente gevaren in het verkeer dan de niet getrainde groep.

Aanbevelingen

Naar aanleiding van zijn onderzoek, dat in 2007 startte, pleit Vlakveld voor een gevaarherkenningstoets. Deze is in 2009 al opgenomen in het theoriegedeelte voor het rijbewijs B. Daarnaast beveelt de onderzoeker ook aan om een gevaaranticipatietraining op te nemen in de rijopleidingen. Vlakveld heeft een training ontwikkeld, waarvan is aangetoond dat deze ook in de praktijk beklijft.

 
Auteur: Joske van Lith