ISA kan meeliften met TomTom

Zes jaar na een succesvolle proef met ISA (Intelligente Speed Adaptation) in Tilburg, ziet het ministerie van Verkeer en Waterstaat opnieuw mogelijkheden voor een geleidelijke introductie van externe snelheidsinterventie in de auto. Met name de snelle ontwikkeling van TomTom en andere geavanceerde navigatiesystemen bieden een prima springplank voor ISA.

Eric de Kievit, zichzelf gekscherend betitelend als 'mister ISA' van het ministerie, is al jaren in de weer met het concept van Intelligent Speed Adaptation. Als senior adviseur van de Adviesdienst Verkeer en Vervoer is hij nu verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een marketingstrategie. Met de plotse doorbraak en populariteit van navigatiesystemen in het dashboard, kan ISA zijns inziens mooi meeliften. GPS is zowel voor navigeren als voor snelheidslimietinformatie een belangrijke component.
Voor ISA moet de digitale wegenkaart van Nederland op orde zijn. Dat wil zeggen: óók permanent betrouwbare informatie geven over het snelheidsmaximum op het wegvak waar de automobilist op dat moment rijdt. In 2006 kan een proefbestand van gedigitaliseerde snelheidslimieten aan TomTom beschikbaar worden gesteld.
De Kievit ziet een voorbeeldrol voor de overheid weggelegd. Minister Karla Peijs en ook andere auto’s-met-chauffeur van bewindspersonen zouden ISA volgend jaar aan boord kunnen hebben. Peijs verklaarde eerder dat bestelwagens met de harde variant uitgerust moeten worden. Dat wil zeggen: ISA gekoppeld aan automatische snelheidsbegrenzer én een boordcomputer die het verkeersgedrag registreert.
De Kievit voorziet een geleidelijk invoeringstraject, à la de veiligheidsgordels: eerst de verplichte bevestigingspunten, dan de verplichte gordels en pas in laatste instantie het verplichte gebruik. Zo kan ISA starten met vriendelijke piepjes of een waarschuwing zodra de snelheidslimiet wordt overschreden. Pas in latere stadia zouden interveniërende systemen geïntroduceerd kunnen worden. De tussenvorm vormt het letterlijke 'tegengas'. Wie harder wil rijden dan mag, riskeert kuitkramp omdat het gaspedaal dan alleen nog met kracht kan worden ingedrukt.

Zoetermeer
Het volgedrempelde Zoetermeer bijvoorbeeld, ziet brood in ISA. De gemeente ijvert, al dan niet binnen het verband van het gewest Haaglanden, voor een nieuwe start met ISA. Dan niet à la Tilburg als proef, maar als blijvertje, zo vertelt verkeerskundige Wim Serné van de gemeente. 'Het houdt een keer op met al die drempels', aldus Serné. 'Je moet ook op het vlak van gedragsbeïnvloeding iets ondernemen.' Zoetermeer wil zich nadrukkelijk als ICT-stad afficheren maar óók als gemeente waar het op het gebied van milieu en veiligheid goed toeven is.' Drempel en plateau hebben volgens Serné hun langste tijd gehad. Een succesvolle implementatie en demonstratie in het Zoetermeerse moet een uitstralingseffect hebben voor overig Nederland. 'We willen geen eiland in Nederland worden', zegt hij. De ISA-victorie zou in Zoetermeer moeten beginnen. Wel moet politieke besluitvorming hierover nog plaatshebben.
Zou ISA het op den duur fysiek onmogelijk maken om nog te hard te rijden, dan daalt het aantal verkeersdoden hierdoor met 59 procent, vertelt Eric de Kievit. Omdat Nederland geen voormalige Oostblok-staat en evenmin een eiland-binnen-Europa is, moeten geleidelijke wegen worden gevolgd. De digitale kaarten met up-to-date limietinformatie en de wat achterblijvende auto-industrie zijn hierbij overigens al 'snelheidsremmers’.
Voor autosnelwegen is de kaart- en limietinformatie 90 à 95 procent betrouwbaar. Voor provinciale en gemeentelijke wegen blijft deze nog onder de 80 procent. Uitschieters zijn de negen Haaglanden-gemeenten inclusief Zoetermeer. Voordat een 'tegengas'-fase kan worden ingevoerd, is volgens De Kievit een accuratesse van 95 à 98 procent nodig.
Autoproducenten, die het initiatief namen voor innovaties als airbag en ABS, staan volgens De Kievit voor ISA niet in het voorste gelid. Het zal van de vraagzijde moeten komen, verwacht hij. Bijvoorbeeld van fleet-owners die er een besparing in schade en verzekeringspremies in zien. Of als gewild snufje voor individuele automobilisten. Op een termijn van tien jaar voorziet De Kievit geleidelijke invoering van interveniërende ISA-systemen waarmee dan al een ongevalsreductie van 15 procent mogelijk zou zijn.