In Bonn bedient light rail alle hoeken van de stad

Sinds Bonn haar positie als nationale hoofdstad heeft moeten prijsgeven aan Berlijn, vecht de stad voor nieuwe bronnen van welvaart. Het openbaar vervoer wordt daarbij ingezet als middel voor city marketing; in haar promotieactiviteiten verwijst de stad naar het voortreffelijk openbaar vervoer: drie tramlijnen met de Stadtbahn-lijnen als ruggengraat.

Bonn, met 300.000 inwoners even groot als Utrecht, heeft het slim aangepakt. De afgelopen decennia toucheerde de stad vele miljarden als ‘Regierungszuschuss’, extra overheidsgeld ter versterking van de functie als hoofdstad. Een groot deel van dit geld is gestoken in openbaar vervoer. Het zieltogende tramnet werd grondig vernieuwd. De bestaande interlokale tramlijnen werden in één holding ondergebracht en in het centrum in tunnel gelegd. Hierdoor was het mogelijk de interlokale lijnen met elkaar te verbinden. Deze lijnen werden uitgebouwd tot Stadtbahn, dat wil zeggen supertramlijnen, met snelheden tot 90 km/uur, geheel op eigen baan en toegankelijk vanaf 900 mm hoge perrons.
Het resultaat is dat Bonn uit alle windrichtingen wordt bediend door zeer lange Stadtbahn-lijnen, met hoge frequenties en punctuele dienstuitvoering. Tram en Stadtbahn zijn graffiti-vrij en schoon van binnen, en puilen uit tijdens de spitsuren.
De ruggengraat van het ov is lijn 66. Deze Stadtbahn-lijn start in Bad Honnef, in het zuidoosten, kruist de Rijn, bedient de gehele binnenstad in tunnel, buigt af naar het noordoosten, en kruist opnieuw de Rijn. Het eindpunt is in tunnel onder het station van Siegburg. Dit station ligt aan de in 2002 geopende hogesnelheidslijn naar Frankfurt. De supersnelle ICE-treinen uit Nederland naar Frankfurt stoppen in Siegburg, en niet meer, zoals voorheen, in Bonn. Maar met een comfortabele overstap van ICE op lijn 66 in Siegburg zijn voor de reizigers bijna alle belangrijke locaties in Bonn op loopafstand gebracht. De totale lengte van lijn 66 is 30 km; de rijtijd van eindpunt tot eindpunt bedraagt een uur. Een kaartje voor het hele traject kost 3,65 euro en op alle tram- en Stadtbahn-haltes staan kaartautomaten.

Ondergronds
Het ondergrondse Stadtbahn-station roept herinneringen op aan plannen die hebben bestaan om voor de Nieuwegein-sneltramlijnen (Nieuwegein, IJsselstein) een eigen station te bouwen onder Utrecht CS. Deze plannen zijn nu van de baan. In Bonn is te zien wat Utrecht mist: een ondergronds knooppunt van light rail. In dit ruime ondergrondse station kan men de Stadtbahn nemen naar Keulen, via twee verschillende routes (lijnen 16 en 18). Deze lijnen maken in Keulen gebruik van bestaande tramrails. De Stadtbahn-lijnen tussen Keulen en Bonn hebben een lengte van 45 respectievelijk 47 km.
Voor Nederlandse stadsvervoersbedrijven onbekend is de vorm van technische samenwerking. Keulen en Bonn hebben beide grote aantallen eigen trams in gebruik, met eigen logo’s. Voor de exploitatie van lijn 16 en 18 worden sneltrams van beide steden door elkaar gebruikt. Omdat ze technisch identiek zijn, kunnen ze worden gekoppeld.