‘Het zijn de mensen die Goudappel maken’

Afzwaaiend directeur Jos van Kleef is ruim twaalf jaar algemeen directeur van adviesbureau Goudappel geweest. “Onze oprichter, Henk Goudappel, had een grote passie voor mobiliteit.” Van Kleef verhaalt over mobiliteit, stabiliteit, de traditionele rol van marktleider en de unieke constructie van Goudappel, waar het bedrijf in handen is van de werknemers. En vooral over intrinsieke drive en motivatie.

Dit artikel komt uit Verkeerskunde 5/2023, met het dossier 'Water' onder leiding van gasthoofdredacteur Mario Jacobs. Heeft u al een abonnement? Het blad is ook digitaal te lezen!

“Ik werd in 2011 gevraagd als interim ter ondersteuning in de vestiging Amsterdam”, vertelt Van Kleef. “Die was toen net geopend, op een prachtige locatie met uitzicht over het IJ. Ik ondersteunde er het management. Toevallig ontstond in die periode ook de functie voor algemeen directeur van Goudappel. Het is een eer die functie sinds 2011 te hebben mogen vervullen bij een ontzettend mooi bedrijf.”

Drie periodes

Van Kleef deelt zijn periode bij Goudappel in drie periodes in. “We zijn een typisch laat-cyclisch bedrijf. Zo voelden wij de gevolgen van de crisis in 2008 pas echt in 2011. Toen liep de omzet echt terug. Dat was een heftige periode, met een omzetverlies van 20 procent en een personeelsreductie van 25 procent. Er volgden drie ontslagrondes en dat was voor niemand prettig. We slonken van 240 fte naar 190 fte.”

De periode erna, van 2014 tot 2018, omschrijft hij als ‘de stabiele periode’. “We waren toen – en nog steeds – een financieel gezond bedrijf met goede resultaten. Het was een periode zonder gedoe. Rust in de tent, dus.”

Daarna, sinds 2018, volgt toch weer een periode van groei. “We hebben als bedrijf nadrukkelijk geen groeistrategie, wij zijn niet gericht op ongeremd groeien. Maar we groeiden desondanks 40 procent in omzet en 30 procent in personeel; naar 280 medewerkers die nu samen 240 fte invullen.”

Intrinsieke motivatie

Dat Goudappel geen groeistrategie heeft, wil niet zeggen dat het aan ambitie ontbreekt. “Als bedrijf wil je wel meegroeien met de markt, zeker als (vanouds) marktleider op het gebied van verkeer en mobiliteit. Onze omvang is nu mooi in balans, we hoeven niet per se groter. Maar als de markt groeit, groeien wij ook.”

Het zijn de mensen die Goudappel maken, zegt Van Kleef. Ook letterlijk, want Goudappel is in handen van de werknemers, doordat ze allen aandeelhouder zijn via gecertificeerde aandelen (cva’s). Deze cva’s zijn ondergebracht in STAK, de Stichting AdministratieKantoor Goudappel. Het bestuur van deze stichting wordt gevormd door een onafhankelijke voorzitter en vier gekozen medewerkers/aandeelhouders. “Deze constructie past bij Goudappel en de medewerkers. Een typische Goudappelaar is intrinsiek gemotiveerd om te werken aan een betere wereld, vanuit zijn of haar passie voor mobiliteit. Misschien is dat ook een zelfversterkend effect, want dat trekt elkaar aan. Die motivatie stelt ons in staat om te groeien.”

Werkveld

“Ik ben best optimistisch over ons werkveld”, vervolgt Van Kleef. “We zouden best meer mensen kunnen inzetten, want er is meer hoogwaardige kennis nodig om de mobiliteits- en energietransitie door te zetten. Dat biedt ook mooie kansen om verder te innoveren.” En innoveren is Van Kleef op het lijf geschreven. Zo had hij al zonnepanelen voordat dat populair werd en heeft nu een thuisbatterij. “Vooral om te zien hoe dat werkt.”

Onderscheidende bijdrage

Goudappel wil vanuit de eigen expertise een onderscheidende bijdrage aan de maatschappij leveren. “Dat doen we vanuit hoogwaardige kennis, kwantitatief ondersteund door data en verkeersmodellen. Daarnaast zitten we in acht deelnemingen, drie in Nederland en een aantal in het buitenland: België al langer, sinds een jaar of zes in Zweden, en nu ook in Duitsland, Italië en Amerika. Daar doen we veel kennis op. Ik geloof niet dat je marktleider kunt zijn als je werk bij de grens ophoudt. In Zweden en Amerika leren we bijvoorbeeld veel over e-mobility en over drones voor logistieke toepassingen. Dat zijn ontwikkelingen die we daar zien opkomen en zich dan een weg banen richting Nederland.”

Kwaliteit op peil houden

De financieel lastigere periode tussen 2011 en 2014 bracht ook lessen voor het bedrijf en Van Kleef. “We zijn een organisatie waar we de kwaliteit op peil moeten houden, dat is ontzettend belangrijk. Ook zijn we een compacte organisatie, met vier operationele teams, een centraal bestuur en duaal management.” Dat duale management houdt in dat managers en bestuur uit een team van twee mensen bestaan. In het geval van Jos van Kleef vormt hij samen met Wim Korver, die sinds 2017 die functie invult, het bestuur. “Op die manier borg je de continuïteit.”
De vier teams van Goudappel werken landelijk. “Onze mensen zitten op vijf vestigingen, het is ook niet zo dat een team aan één vestiging verbonden is. Dat is ook in de minder stabiele periode een grote sprong geweest, dat we zijn afgestapt van de vestigingsgedachte. We zijn juist mensen daar in gaan zetten waar hun kracht ligt. Dat is belangrijker dan waar ze fysiek werken.”

Kurk

Van Kleef noemt twee projecten waar hij trots op is. “Van oudsher doen we natuurlijk veel voor gemeenten, dat is de kurk waar het bedrijf op drijft. Dat zijn veel kleine projecten, maar ook een stabiele basis. Toch wil je ook wel voor grotere partijen werken. Een daarvan is Schiphol. We zijn al jaren de vaste adviseur mobiliteit voor Schiphol. Dan gaat het niet alleen over de landside maar ook over de airside. We werken hier tegelijkertijd aan duurzaamheidsaspecten, waaronder door onze betrokkenheid bij de MIRT-verkenning waarbij Schiphol Plaza wordt uitgebreid en een nieuw busstation, allemaal gericht om groei van het openbaar vervoer te stimuleren.”

Ook deelname van Goudappel in het Dutch Metropolitan Innovations-ecosysteem, DMI, komt ter sprake. Naast een investering door het Nationaal Groeifonds draagt Goudappel in dit systeem bij aan  mobiliteitsvernieuwing, slimme, duurzame verstedelijking, nieuwe data en het verbinden van alles. Goede deelmobiliteit staat of valt met goede data. Wij zijn met Dat.mobility al in 2014 begonnen met het aanleggen van deze basis.”

Innovaties

Goudappel zit dus niet stil. Een innovatie die ook zeker niet onbelicht kan blijven is het Nederlands Verplaatsingpanel (NVP). “We kunnen hieruit trends in mobiliteitsgedrag naar voren halen én visualiseren. Niet dat het daar om draait, maar een van onze medewerkers haalde daarmee bijvoorbeeld de opening van het acht uur journaal in de coronaperiode.”

“Ook innovatief zijn de korte-termijnverkeersvoorspellingen, die we nu doen voor de stad Groningen. We voorspellen daarmee tien tot vijftien minuten vooruit, en kunnen daar de verkeersmanagementsystemen op aanpassen. Het is heel mooi om te zien, hoe we zo verschuiven van langetermijnprognoses naar korte-termijnmodellen.”

Niet stilzitten

Van Kleef gelooft niet in stilzitten, ook niet tijdens zijn pensioen. “Ik ga wel wat rustiger aan doen hoor, zodat ik meer tijd heb voor familie, voor kinderen en kleinkinderen. Mijn streven is om drie dagen per week nog wat ‘klussen’ te doen. Ik ben ook 20 jaar lang bestuursvoorzitter geweest van bedrijven en ben Nyenrode-geaccrediteerd, dus ik denk dat ik ook op dat vlak nog wel wat terug kan geven, in een toezichthoudende rol.”

Nog een grote passie van Van Kleef: Boschlogie. “Dat is echte studie naar de cultuurhistorie van ’s Hertogenbosch’, vertelt hij. “Erg leuk om te doen. En zo ontdekte ik nóg een overeenkomst met Henk Goudappel. Behalve onze passie voor mobiliteit, komen we beiden uit ‘s-Hertogenbosch.”