Gezamenlijke kennis om EU-milieunormen te halen

Anderhalf jaar is het CROW-kennisprogramma SOLVE actief met het vullen van de gereedschapskist waarmee aan betere luchtkwaliteit kan worden gewerkt. Nieuw is de krachtenbundeling met SenterNovem. Kennis van maatregelen, regels en techniek komt zo samen. Decentrale overheden kunnen nu nog beter worden ondersteund bij hun inspanningen om aan Europese luchtkwaliteitseisen te voldoen.

Kennisprogramma SOLVE, Snelle Oplossingen voor Lucht en Verkeer, heeft niet stilgezeten in haar korte bestaan. Er is inmiddels een 30-tal maatregelen op het gebied van lucht en verkeer verzameld en hun werking en effecten op de uitstoot van fijn stof en stikstofdioxide zijn nauwkeurig beschreven. Gemeenten en provincies kunnen er hun voordeel mee doen.
Als vervolg hierop onderzoekt SOLVE nu 12 van de 30 verkeerskundige maatregelen nader om te beoordelen welke het beste bij een bepaalde situatie passen. Daarvoor zijn de kenmerken van iedere situatie in kaart gebracht, legt CROW-woordvoerster Caroline Berg uit. Relevant, want zowel het soort situaties als het type maatregelen verschillen. De ene maatregel heeft betrekking op de doorstroming van het verkeer, de andere betreft het beprijzen van parkeerplaatsen. In alle gevallen richt het programma zich evenwel op praktische, direct toepasbare kennis.
Recent is de samenwerking tussen SOLVE en SenterNovem, een agentschap van het ministerie van Economische Zaken, die eind 2007 officieel van start ging. Met deze krachtenbundeling 'Meer met lucht en verkeer' wil men gemeenten en provincies nog beter ondersteunen om binnen de Europese luchtkwaliteitsnormen te blijven.
Waarin ligt de kracht van de samenwerking? Berg: ‘Wij hebben de verkeerskundige en procesmatige kennis in huis, met name over maatregelen en effecten, terwijl SenterNovem goede weet heeft van wet- en regelgeving en de technische kant, bijvoorbeeld van rijden op aardgas, dat momenteel sterk in de belangstelling staat.’
Daarbij beperkt SOLVE zich tot de luchtkwaliteit van het onderliggend wegennet. Rijkswaterstaat is immers verantwoordelijk voor de rijkswegen. Toch hebben ook deze instanties oog voor elkaars activiteiten. 'Momenteel zijn we samen aan het onderzoeken welke maatregelen uit het Innovatieprogramma Luchtkwaliteit van Rijkswaterstaat kunnen worden vertaald naar het onderliggend wegennet', aldus de SOLVE-woordvoerster.

Directe én indirecte effecten
Daarnaast wil SOLVE gemeenten op de korte termijn ook weer nieuwe maatregelen voor schonere lucht kunnen aanbieden. Aandacht is er bijvoorbeeld voor de tunnelmonden in stedelijke gebieden. Daar zullen gemeenten moeite krijgen om aan de luchtkwaliteitsnormen te voldoen.
Nieuwe concepten worden eerst in pilots beproefd en hun effecten zullen in de praktijk worden gemeten. Begin 2009 wordt een begin gemaakt met de eerste praktijktesten. Berg benadrukt de complexiteit. ‘We gaan zowel de directe als indirecte effecten meten. Zo kun je bijvoorbeeld de doorstroming van het verkeer op een doorgaande weg verbeteren. Dit kan een positief effect hebben op de luchtkwaliteit langs deze weg, terwijl op zijwegen de kwaliteit verslechtert doordat het verkeer daar juist weer langer moet wachten.’
Een andere nieuwe maatregel waar SOLVE wellicht mee aan de gang gaat, is groen in binnensteden, aldus de woordvoerster. Groen kan een positief effect hebben op de luchtkwaliteit.
Op www.crow.nl/luchtkwaliteit zijn de vorderingen van het kennisprogramma te volgen.