Gemeenten geven verkeersveiligheid niet altijd prioriteit

Gemeenten geven regelmatig andere belangen zoals reistijd, draagvlak en landschap voorrang boven verkeersveiligheid. Niet alleen laten gemeenten de andere belangen zwaarder wegen, het ontbreekt hen vaak ook aan kennis hóe ze verkeersveiligheid moeten laten meewegen.

Dat blijkt uit het promotieonderzoek van SWOV-onderzoeker Charlotte Bax. Zij promoveert 14 september aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Bax beschrijft het gebruik van wetenschappelijke kennis in verkeersveiligheidsbeleid in haar proefschrift ‘Processes and Paterns: Knowledge Utilisation in Dutch Road Safety Policy’.

Onderzoek
Bax interviewde onder andere 14 gemeenten over hun verkeersveiligheidsbeleid. De helft van de onderzochte gemeenten passen verkeersveiligheidsmaatregelen niet altijd toe en geven andere belangen voorrang. Drempels of andere verkeersremmende maatregelen werden bijvoorbeeld niet aangelegd, omdat deze de doorstroming hinderden, overlast gaven voor omwonenden, duur waren of het landschappelijk karakter aantastten. Volgens de gemeenten ontbreekt het hen aan kennis hoe verkeersveiligheid in beleidsvormingsprocessen tegen andere belangen af te wegen.

Kloof
Hoewel Bax constateert dat veel verkeersveiligheidskennis door decentrale overheden goed wordt gebruikt, is er een kloof tussen de beschikbare kennis en de kennis waar gemeenten en provincies behoefte aan hebben. In Nederland zijn bijvoorbeeld risicocijfers en effectberekeningen over verkeersveiligheidsmaatregelen alleen voor het land als een geheel beschikbaar. Provincies en gemeenten willen echter preciezer weten hoe die maatregelen voor hún gebied of wegen uitpakken. Verkeersveiligheid is bovendien vaak onderdeel van een breder verkeer- en vervoerbeleid, terwijl veel kennis over verkeersveiligheid geproduceerd en benaderd wordt als apart beleids- en onderzoeksonderwerp.

Aanbevelingen
Bax doet in haar proefschrift aanbevelingen om de kloof tussen kennis en beleid te dichten. Decentrale overheden en kennisinstituten moeten meer en beter communiceren over de behoefte aan en beschikbaarheid van kennis. Ook kunnen er  instrumenten worden ontwikkeld waarmee decentrale overheden verkeersveiligheid op goede manier kunnen afwegen tegen andere belangen in de beleidsvorming. Bijvoorbeeld kosten-baten analyses, multi-criteria-analyses, veiligheidseffectrapportages, maar ook betere instrumenten in de communicatie tussen overheid en burgers.

Lees in Verkeerskunde 6/2011 (verschijnt 27 september) een interview met Charlotte Bax in de rubriek Kortom. Een uitgebreid interview met haar verschijnt op 27 september op www.verkeerskunde.nl/Bax

 
Auteur: Joske van Lith