Elektrisch rijden goed voor milieu, maar wel duur

De ambitie van het kabinet-Rutte I was dat er in 2025 een miljoen auto’s op elektriciteit rijden in Nederland. Dit om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen en een bijdrage te leveren aan de in Europees verband afgesproken doelen rondom de uitstoot van CO2. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) concludeert in haar rapport ‘Elektrisch rijden in 2050’ dat volledig elektrisch rijden een forse bijdrage levert aan de klimaatdoelen en het milieu in de steden positief beïnvloedt.

Uit het rapport ‘Elektrisch rijden in 2050’ blijkt dat de overstap op elektrische auto’s het mogelijk maakt om ongeveer de helft van de lange termijn klimaatambities voor de sector verkeer en vervoer te verwezenlijken. Het milieu, in het bijzonder in de steden, profiteert van een transitie naar elektrisch rijden omdat hierdoor zowel de uitstoot van luchtverontreinigende stoffen als de geluidsbelasting vermindert.

Beter voor milieu, minder last van geluid in steden

Bij een volledig elektrisch wagenpark is de uitstoot van CO2 door personenauto’s nihil, tenminste als de elektriciteit duurzaam wordt opgewekt. De uitstoot van CO2 door de gehele transportsector wordt dan minstens gehalveerd. De geluidshinder van auto’s in steden neemt met ongeveer een derde af, waardoor mogelijk bespaard kan worden op geluidsmaatregelen. Op het hoofdwegennet en het regionale wegennet leidt elektrisch rijden overigens niet tot een afname van de geluidsbelasting. Verder blijkt dat elektrisch rijden vermoedelijk tot meer congestie leidt, tot een toename van logistieke centra en tot een verschuiving van economische activiteiten naar de stadsranden. Het elektriciteitsnet zal moeten worden aangepast om aan de toenemende vraag te kunnen voldoen.

Minder inkomsten voor overheid

Bij een volledige overgang naar elektrisch rijden heeft de overheid jaarlijks 5-7 miljard lagere inkomsten, als het huidige belastingregime gehandhaafd blijft. Dit komt in de eerste plaats omdat elektrische auto’s vrijgesteld zijn van aanschafbelasting (BPM). Daarnaast lopen de opbrengsten van de motorrijtuigenbelasting (MRB) terug, omdat elektrische auto’s duur zijn, waardoor het autobezit naar verwachting daalt. Tot slot is de energieheffing op elektriciteit verhoudingsgewijs lager dan de accijns op benzine en diesel.

Prijs voor de consument

De transitie naar elektrisch rijden kost niet alleen de overheid geld, maar ook een groot deel van de automobilisten krijgt te maken met stijgende kosten. Alleen mensen die nu meer dan 20.000 kilometer per jaar in een benzineauto rijden, kunnen goedkoper uit zijn, zeker bij stijgende olieprijzen. Dieselrijders zijn in vrijwel alle omstandigheden duurder uit.

Toekomst

Ondanks de nadelen benadrukt het PBL dat niets doen geen optie is. Om de Europese klimaatdoelen binnen bereik te brengen, moet de personenautomobiliteit CO2-neutraal worden. Elektrisch rijden is daarvoor op dit moment een van de meest kansrijke technologieën. Beleid gericht op het vergroten van het aandeel elektrisch rijden blijft dus zinvol. Wel moet worden voorgesorteerd op de kosten die zich op termijn voordoen. De uitdaging is om slimme manieren te vinden om de overheidsinkomsten op peil te houden, of de gevolgen daarvan anderszins te beheersen, en tegelijkertijd het elektrisch rijden aantrekkelijk te houden voor de gebruikers.

 
Auteur: Julia Breeuwsma