Efficiënt varen op lucht
vrijdag 27 december 2019
3 min
De vloot van 13 snelle veerboten van Aqualiner en Waterbus in de regio Rotterdam en Dordrecht krijgt binnenkort hoogstwaarschijnlijk uitbreiding met een opvallende nieuwe veerboot. Het gaat om de zogeheten BB GREEN (Battery Boat Green), een volledig elektrisch aangedreven boot die dankzij een innovatieve luchtkussentechniek ongeveer de helft zuiniger kan varen.
Dat vertelde Gerbrand Schutten, algemeen directeur van Waterbus en Aqualiner begin november op het Jaarcongres van de ingenieursverenigingen KIVI NIRIA aan de TU Eindhoven, dat gewijd was aan duurzame mobiliteit. ‘De BB GREEN krijgt een luchtkussen met luchtbelletjes dat het schip optilt,’ verduidelijkte Schutten. ‘Hierdoor neemt de massa in het water af, waardoor de weerstand daalt. Het is overigens geen Hovercraft, want daarbij tilt een luchtkussen het schip boven water, met dit systeem blijft de boot in het water varen.’ De veerpont vaart dankzij de verminderde wrijving erg efficiënt, een eerste prototype verbruikte 20 tot 40 procent minder energie dan vergelijkbare schepen. De boot, ook wel ASV (Air Supported Vessel) genoemd, zal 60 tot 80 passagiers kunnen vervoeren. Dankzij de lage weerstand is ook een hogere snelheid mogelijk. ‘Een bijkomstig voordeel van het gebruik van de luchtbellen is dat er minder hoge drukgolven ontstaan,’ aldus Schutten, ‘in drukbevaarde gebieden is de overlast door golven vaak een groot probleem, de golfbewegingen veroorzaken regelmatig veel schade.’ In 2014 zal een proef plaatsvinden in de buurt van Rotterdam, de verwachting is dat in 2015 een eerste BB GREEN in de reguliere dienstregeling mee zal varen.
Angst voor waterstof
Schutten voorziet nog wel een probleem met het opladen. Als de volledig elektrisch boot eenmaal in de dienstregeling gaat varen, zou het opladen van de accu’s te veel tijd in beslag kunnen nemen. Het gebruik van een op waterstof gestookte brandstofcel voor de levering van de elektrische stroom ziet Schutten nog niet direct als oplossing: ‘Bij een rondvaartboot in Amsterdam, die uitgerust was met een brandstofcel, bleken de passagiers zich niet veilig te voelen door de aanwezigheid van de waterstof,’ aldus Schutten, ‘veel passagiers durfden zelfs niet op de banken te gaan zitten omdat deze zich boven de waterstoftanks bevonden!’
Toch lijkt de angst voor waterstof niet erg gegrond, zo bleek uit een presentatie van
Alexander Paul, directeur van het in waterstof gespecialiseerde BlueComp. Volgens Paul is de techniek van de brandstofcel inmiddels allang bewezen, zowel op het land, ter zee als in de lucht. ‘Het slechte nieuws is dat, zolang er nog geen vraag is, de brandstofcelfabrikanten hun systemen niet zullen afstemmen op de eisen uit de maritieme sector. Het goede nieuws is dat in de havens waterstof gemakkelijk verkrijgbaar is, daar zal de commercialisering het eerste plaats gaan vinden.’
Auteur: Joske van Lith
De BB GREEN is een elektrisch aangedreven veerboot die met luchtkussentechniek ongeveer de helft zuiniger kan varen
Hieronder vind u een brief die wij, in die tijd, de redactie deden van het clubblad van de Nederlandse Hovercraft Club en naar aanleiding van een artikel in de Telegraaf over onderzoek naar luchtbellen.
Het schrijven aan Maritiem onderzoeksinstituut MARIN 11-jan-2009.
Geachte Drs J. Buitelaar.
Zaterdag 3 januari hebben wij, redacteuren van de Nederlandse Hovercraft Club Nieuwsbrief, het artikel
in de vaarkrant van de telegraaf over het SMOOTH project met grote interesse gelezen, op dit moment
zijn wij bezig om de hovercraft geschiedenis in beeld te brengen en wat ons zo bevreemd is, dat het
onderzoek wat u doet, al jaren geleden is gedaan.
Zelf krijgen wij nu de indruk dat de geschiedenis zich herhaalt en willen u verwijzen naar onderzoekers
als bijvoorbeeld Swedenborgh, Thornycroft, Ellehammer, Von Thommuml en de gebroeders Denny om
er maar eens enkele te noemen.
Al deze personen (en na hen nog vele anderen) kwamen tot de conclusie dat de waterweerstand van
een vaartuig alleen zou verminderen als dit daadwerkelijk geen contact zou maken met het water en dat
alleen lucht daarvoor het ideale smeermiddel zou zijn.
Uiteindelijk is hier door onderzoekers zoals Bertelsen en Cockerell de hovercraft uit voortgekomen
omdat andere pogingen toch minder efficiënt en succesvol bleken te zijn.
Vraag u zelf dan ook eens af waarom er in het heden geen boten met luchtsmering te vinden zijn, maar
wel diverse commerciële hovercrafts.
Bergrijp ons niet verkeerd, wij zijn niet roomser dan de paus, maar wij zijn van mening dat u zichzelf veel
tijd, geld en een mogelijke teleurstelling kunt besparen, zelf zijn wij van mening dat een onderzoek naar
hovercraft gebruik en efficiency voor u een meer tevredenstellend resultaat op zou leveren voor dat u,
na het uitgeven van (veel) onderzoeksgeld, tot dezelfde conclusie zult komen.
Daarnaast is de Hovercrafttechniek in al die jaren behoorlijk volwassen, efficiënter en stiller geworden
en zou de gemeenschap, met name in Nederland, gediend zijn met een herintroductie van de (huidige
moderne) hovercraft voor douane, politie en andere hulpdiensten in voor andere voertuigen moeilijk
bereikbare situaties.
Onderzoek naar gebruiksmogelijkheden op dit gebied laat nog veel te wensen over en is in het verleden
uigevoerd door diverse ‘echte deskundigen’ zonder enige kennis van zaken, met een verkeerde
conclusie tot gevolg.
Misschien zou u deze ‘foutieve conclusies’nu eens en voor altijd recht kunnen zetten.
Hieronder de reactie van MARIN op ons Schrijven, beetje jammer vonden wij.
Geachte Redacteuren van de Nederlandse Hovercraft Club.
Dank voor de door u getoonde interesse in het SMOOTH project.
Zoals u zult begrijpen, onderzoekt het MARIN een breed scala aan schepen omdat verschillende
toepassingen om verschillende ontwerpen vragen.
Een van onze onderzoeksterreinen is luchtsmering, een enorm interessant onderzoeksgebied omdat er
nog zoveel onbekende factoren zoals het gedrag van luchtbellen, het effect van coatings en dergelijke
zijn.
Juist dit gegeven, samen met de beoogde reductie van brandstofgebruik, is voor het zesde
kaderprogramma van de Europese Gemeenschap een reden geweest het projectvoorstel te honoreren.
Tenslotte wil ik u veel plezier en succes wensen met uw Club.
Met vriendelijke groet,
Jenny Buitelaar.
Tot zo ver de reactie op ons schrijven van 11 januari jl.
Ik geloof toch dat we duidelijk hebben gemaakt in ons schrijven aan MARIN dat op dit gebied al heel veel
onderzoek gedaan is, uit bovenstaande reactie blijkt dus dat men nagelaten heeft om alvorens met zo’n
groot onderzoek project te starten niet de moeite heeft genomen om eens te zoeken of in het verleden
al onderzoek heeft plaats gevonden en wat voor resultaten hier uit voort zijn gekomen die misschien
wel in hun eigen onderzoek meegenomen hadden kunnen worden, wat misschien weer had kunnen
resulteren in besparing van onderzoeksgelden.
Het komt, zoals wij al in het schrijven aan MARIN zeiden, heel vreemd voor iets te onderzoeken wat al
velen onderzoekers eerder gedaan hebben, vandaar dat wij zeggen, het is of de tijd weer terug gedraaid
wordt, en men aan het eind van dit onderzoek tot de ontdekking komt, dat wil je echt minder brandstof
besparen om daarmee het milieu te ontlasten, het schip uit het water moeten lichten om er vervolgens
een zwevend schip van te maken die zich voortbeweegt op een kussen van lucht, een Hovercraft dus.
Ingediend door Hans Peerenboom op zo, 21/06/2020 - 13:01
Reactie plaatsen •