Effecten van een vergrijzende mobiliteit

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) deed onderzoek naar vergrijzing en mobiliteit. Een steeds groter deel van de afgelegde verplaatsingen en kilometers is afkomstig van ouderen. De vergrijzing van de mobiliteit remt de groei van de mobiliteit en zorgt voor een gelijkmatiger spreiding van het (auto)verkeer over de dag. De vergrijzing leidt echter ook tot meer verkeersslachtoffers.

Het PBL-rapport Vergrijzing, verplaatsingsgedrag en mobiliteit beschrijft onder andere dat het aandeel ouderen in de bevolking, en daarmee in het verkeer, groeit. Ouderen reizen minder dan de werkende bevolking. De ‘mobiliteitsvergrijzing’ remt dan ook de groei van de totale mobiliteit af en draagt bij aan een gelijkmatiger spreiding van het (auto)verkeer over de dag.

Hoger ongevalsrisico
Ouderen verplaatsen zich volgens het PBL wel vaker en verder dan de ouderen van vroeger. Door het hogere ongevalsrisico van ouderen leidt de mobiliteitsvergrijzing dan ook tot meer verkeersslachtoffers.

Afnemende bevolkingsgroei vanaf 2000
Tot aan het eind van de twintigste eeuw waren de bevolkingsgroei en een veranderende bevolkingssamenstelling belangrijke drijvende krachten achter de toename van de (auto)mobiliteit. Vooral de toename van het aantal werkenden in de jaren tachtig zorgde voor een snelle groei: tussen 1980 - 2000 groeide de automobiliteit gemiddeld met ruim 2 procent per jaar. Vanaf de eeuwwisseling neemt de bevolkingsgroei af en verandert de leeftijdsopbouw.

2010-2020: Groei mobiliteit vlakt af
Vanaf 2010 gaat een omvangrijke groep ouderen met pensioen. Deze nieuwe generatie ouderen is gemiddeld welvarender, vitaler, actiever en mobieler dan vorige generaties ouderen. Zij verplaatsen zich vaker, langer en verder dan die eerdere generaties. De nieuwe ouderen hebben bovendien bijna allemaal een auto en zullen deze tot op hoge leeftijd gebruiken, uiteraard niet meer voor woon-werkverkeer maar voor (onregelmatiger) vrijetijdsverkeer. Dit compenseert de dempende werking van de vergrijzing op de mobiliteit. Desondanks blijft de groei van de (auto)mobiliteit duidelijk lager dan we vroeger gewend waren. Tot 2020 verwacht het PBL een groei van circa 1 procent per jaar.

 
Auteur: Jacques Lorsheijd