Designtrams brengen veiliger vervoer in Marseille

Lage-vloertrams in de kleuren zilver en groen, die lijken op groot uitgevallen gondels. Marseille, de grootste havenstad van Frankrijk, is enthousiast over dit transparante ontwerp van de lokale firma MBD Design. Verkeerstechnische doelen komen op de tweede plaats. Het belangrijkste is dat de tram veilig vervoer door de stad mogelijk maakt.

Marseille, een stad met ruim een miljoen inwoners, heeft het voormalige oude havengebied geheel omgetoverd tot kantorenwijk, een gebied van 310 hectare, genaamd Euromediterranee. Tramlijnen moeten dit gebied gaan ontsluiten en tevens het autoverkeer met 15 procent reduceren. Maar het belangrijkste doel is de onveiligheid in de stad te verminderen. Gekozen is daarom voor lage-vloertrams, die als glijdende lichtbakken door de stad zullen rijden. Hoge, gekromde ruiten moeten een uitstraling van doorzichtigheid hebben en de veiligheid op straat dienen.
De trams zijn nadrukkelijk bedoeld om nieuw leven te brengen in La Canebière, de brede avenue van de oude haven naar het oosten van de stad. De afgelopen jaren heeft deze verkeersader aan prestige ingeboet, sommige delen zijn vervallen. De gemeente heeft ook hier een tramlijn gepland, opdat de boulevard opfleurt en er een nieuw, veilig winkelgebied zal ontstaan.
De tram heeft hier tevens voorrang gekregen op de metro. Deze bestaat uit twee lijnen en is pas twintig jaar oud. De rijtuigen zijn geluidarm dankzij rubberen banden, de stations zijn schoon en er is veel toezicht. Toch wordt elke avond om 9 uur, behalve in het weekend, de metrodienst geheel stopgezet, omdat de criminaliteit na dit tijdstip onbeheersbare vormen aanneemt.
Nieuwe koers
Twee jaar geleden ging het roer om in de havenstad. In alle straten waar de tram rijdt, wordt een schoonmaakoperatie doorgevoerd. Met grote zorg wordt plaveisel uitgezocht, vooral rustieke keien. Langs de trambanen komen fietspaden en brede trottoirs.
Doorgaand autoverkeer wordt geweerd uit tramstraten, maar buurtbewoners kunnen er wel parkeren. De afgelopen jaren zijn hierover ruim honderd vergaderingen belegd op wijkniveau, met als resultaat dat 82 procent van de bevolking, blijkens enquêtes, steun geeft aan het tramproject. Bovendien heeft de politie haar medewerking toegezegd aan het handhaven van de vrije trambanen; hierop mogen geen ander voertuigen komen, ook geen taxi’s. De trams zullen in de spits elke vier minuten rijden, punctueel en snel, bijna als een volwaardige ‘zware’ ondergrondse.
De tramlijnen van Marseille vertonen weinig overlap, conform het ontwerp van de Franse tramlijnen die rijden met hoge frequenties en hoge commerciële snelheden. De nieuwe tramlijnen zijn ingericht voor het vervoer van elk ongeveer 2500 passagiers per richting per uur. Dat is haalbaar doordat de trams elkaar niet in de weg zitten. Gemeenschappelijke tramtrajecten worden zo veel mogelijk vermeden, die leiden immers gauw tot overbelasting. Er komen geen bruggen, viaducten of nieuwe tunnels. Wel krijgt de tram automatische verkeerslichtvoorrang bij elke kruising.
Het nieuwe tramnet gaat in 2006 in bedrijf, in eerste aanleg staan drie lijnen met een totale lengte van bijna 20 km op het programma, daarna volgt verdere groei tot 50 km of meer. Binnenkort wordt de bestelling geplaatst voor een veertigtal rijtuigen, te leveren tussen 2004 en 2006, waarvoor offertes zullen worden ingewonnen bij vijf Europese fabrikanten.