Chinese expansie op binnen- en buitenlandse rails

De

De groeiende macht van China op railgebied is voelbaar in veel landen. Eind 2008 verwierf het Chinese bedrijf MTR het contract voor de exploitatie van de geprivatiseerde metro van Stockholm. MTR scoorde op de beste prijs-kwaliteitsverhouding. Tot de Chinese successen behoort ook de levering van al het rollend materieel voor de metro van Teheran. En kansrijk is China als kandidaat voor de aanleg van een 444 kilometer lange HSL (hogesnelheidslijn) tussen Medina en Mekka in Saoedi-Arabië.

Tot dusver laat China zich gelden als loyale concurrent. De standaarden die China op railgebied hanteert zijn interoperabel. In China zelf is in 30 jaar een reusachtig spoorwegnet opgebouwd, alles in handen van een staatsbedrijf. Alle lijnen zijn uitgevoerd in normaalspoor (1.435 mm spoorbreedte), een groot deel is geëlektrificeerd. Voor de zwaarste assen zijn lijnen van HSL-type in aanleg, uitsluitend voor reizigersvervoer. De Chinese blauwdrukken voorzien in vier oost-west verlopende HSL-verbindingen, min of meer parallel, elk met een lengte van 2000 kilometer. Ook zijn vier noord-zuid-HSL-verbindingen gepland, elk ook 2000 kilometer lang. Een groot deel van China wordt op deze manier ontsloten door deze hoogwaardige lijnen. Voor de aanleg van HSL-verbindingen en Intercity-spoorlijnen is 100 miljard euro per jaar beschikbaar. Dit bedrag wordt verdubbeld, mede om de economie een injectie te geven. Het totale net van snelle treinverbindingen in China komt in 2020 op 16.000 kilometer. Tot de recente hoogstandjes behoort de 3000 kilometer lange spoorlijn naar Lhasa (Tibet), de hoogste spoorlijn ter wereld.

Aansluiting van de Chinese op de Europese spoorlijnen is trouwens niet direct mogelijk. Tussen beide normaalspoornetten bevindt zich de Transsiberische spoorlijn, gebouwd op Russisch breedspoor. Mogelijk wordt in de toekomst de reeds bestaande techniek van verbreden en versmallen van assen, zoals toegepast in het Spaanse Talgo systeem, goedkoop beschikbaar voor massale toepassing. Daarmee zou kans ontstaan op doorgaande goederentreinen van China naar Europa. Voor de Chinese HSL-verbindingen wordt op grote schaal reizigersmaterieel aangeschaft in Europa. De komende zes jaar zal China 1000 treinen voor HSL kopen. In maart 2009 werden bij Siemens 100 HSL-treinen besteld; geschikt voor 300 km/uur met een lengte van 400 meter, de langste hogesnelheidstreinen ter wereld. In recente koopcontracten is een groeiend chinees aandeel bedongen. De dag nadert waarop China op eigen kracht supersnel treinen van het type TGV, Velaro of ICE zal kunnen bouwen. Ongetwijfeld dienen zich hiermee nieuwe exportkansen aan.
Voor het stedelijk railvervoer mikt China uitsluitend op ‘zware’ metro’s. Er is geen belangstelling voor lichtere tussenvormen, zoals sneltrams. De Chinese metrotreinen zijn robuust en typische massaproducten, bedoeld om zeer zware reizigersstromen op bedrijfszekere wijze te transporteren. Rond 2020 zullen 40 Chinese steden over een metro beschikken.

 
Auteur: Joske van Lith