Calculator scant model split schoolverkeer

Een nieuwe school. Hoeveel extra verkeer levert dat op en hoe leid je deze stroom auto's en fietsen in goede banen? Na vingeroefeningen in het Amerikaanse San José (Californië) hebben Nederlandse studenten een 'quick scan' en een 'schoolcalculator' ontwikkeld waarmee voor nieuwe en bestaande scholen (bij uitbreiding) een goede prognose van verkeerseffecten kan worden gemaakt.

Tom Steijvers en Roel Brandt van de NHTV in Breda verrichtten hun afstudeerstage bij twaalf scholen in drie leeftijdscategorieën. Uit een selectie van 200 à 300 scholen bleek dit dozijn modeltypisch te zijn. De kengetallen (Schooltraffic Performance Indicators) van de aantallen verwachte leerlingen/studenten boden op basis van de ontwikkelde software een goed inzicht in de verkeersproductie.
Opvallend genoeg ontbrak het in Californië tot nu toe aan dergelijke actuele cijfers. 'Om bijvoorbeeld de verwachte aantallen autotrips te berekenen, hanteerde men tot nu toe gegevens van de ITE, het Institute of Transportation Engineers, een instelling die te vergelijken is met ons CROW', meldt Roel Brandt. 'Alleen bleken die gegevens en uitkomsten zeer gedateerd. Wij stelden vast dat de zogeheten ‘Car Trip Generation’ zo ongeveer op het dubbele uitkwam.'
Reden is dat sinds de ontwikkeling van deze tien jaar oude Amerikaanse kengetallen veel schoolbussen werden geschrapt, verzorgingsgebieden van scholen alleen maar groeiden en ouders nog veel meer dan voorheen uit angst voor ontvoering en onveiligheid hun kids maar liever zelf naar school brengen. Gevolg: 75 procent van de leerlingen wordt nu - al dan niet in combinatie met woon/werkverkeer - per auto naar school gebracht, hetgeen volgens Brandt en Steijvers ’s ochtends en ’s middags tot enorme verkeerschaos leidt.
Het Amerikaans verkeerskundig adviesbureau Hexagon Transportation Consultants, Inc. gaat in San José en de regio San Francisco Bay Area (8 miljoen inwoners) met de quick scan en schoolcalculator verder de boer op om zich te profileren als dé expert op het gebied van schoolverkeer en modal split.

Nederland
Voor de Nederlandse thuismarkt kan de methodiek ook uitkomst bieden, zegt Roel Brandt. Weliswaar zijn hier minder gedateerde gegevens en kengetallen over school en verkeer beschikbaar, maar dat neemt niet weg dat nog veel onderwijsinstellingen ieder voor zich het wiel proberen uit te vinden.
Brandt meent dat het Amerikaanse model binnen enkele maanden op Nederlandse leest kan worden geschoeid. Dat wil zeggen dat aan de hand van Nederlandse empirische gegevens voor pakweg 80 procent van de basisscholen en het voortgezet onderwijs een goede prognoses kan worden gemaakt. Naar zijn mening is de ligging van verreweg de meeste scholen in suburbaan en urbaan gebied goed vergelijkbaar, waardoor eenvoudig kengetallen kunnen worden ontwikkeld.
Verdere verfijning is denkbaar. Zo kan in beeld worden gebracht wat het effect is van niet-infrastructurele maatregelen als busservice en carpooling. Eerst op basis van aannames - bijvoorbeeld dat in zulke gevallen het aantal autoritten met 10 procent daalt - maar later aan de hand van eenmaal gerealiseerde scores, kan de quick scan met verfijnde empirische gegevens verder worden veredeld.