Barrièrewerking? Een waardeconflict! Aan tafel!

Een infrastructurele barrière is ‘een weg, waterweg of spoorweg die, afhankelijk van zijn breedte en gebruik, een fysieke hindernis vormt voor de passeerbaarheid door fietsers en voetgangers die behoefte hebben dit element te kruisen’. Wat leert de barrièrepraktijk? In het boek wordt een voorbeeld genoemd van het effect van de aanleg van de A73 op de passeerbaarheid in de omgeving.

Dit tracé kruist 71 fietsbare wegen, waarvoor 34 kruisingen zijn aangelegd. De resterende 37 zijn omgeleid of doodlopend geworden. Alle kruisingen zijn ongelijkvloers aangelegd,  ofwel via een viaduct (13), tunnel (2), of op maaiveld omdat de weg verdiept is aangelegd (19). Naast deze verkeersoplossingen, heeft de aanleg van de A73  geleid tot: vergroting van de verplaatsingsafstand, minder comfort, minder aantrekkelijke routes door bundeling van verkeer, meer sociaal onveiliger routes omdat oude verbindingen met lintbebouwing zijn vervallen en nieuwe routes uitsluitend een verkeersfunctie hebben, aantasting van de logica en samenhang van lokale verbindingenstructuur en het verdwijnen van korte rondwandelingen (ommetjes) doordat er minder verbindingen met het buitengebied zijn overgebleven. Naast de problematiek biedt de publicatie ook verschillende globale handreikingen voor het voorkomen van barrières.

Voorbeeld: ‘Omdat de invloedsfeer van de infrastructuur met name bij autosnelwegen groot is, is het gewenst binnen een ruime zone aanpassingen te verrichten. Mogelijkheden kunnen worden gevonden in stedenbouwkundige- en inrichtingsplannen, plannen voor de natuur en de toepassing van de landinrichtingswet. Integrale planvorming is hierbij van groot belang’. Ook worden globale handreikingen gegeven voor het verzachten van barrières, waaronder: benut kansen voor bijzondere oplossingen zoals medegebruik van ecologische passages, het aanhangen van fietsbruggen, het verbreden van sluisdeuren of  loopvlonders langs wateronderdoorgangen. En, benadrukt de publicatie: ‘betrek gebruikers bij de aanleg van infrastructuur’. Zo bleek in Utrecht bij de aanpak van de Ring Utrecht Noord bijvoorbeeld dat ‘vreemd rijgedrag’ ontstond: mensen pakken de auto om 200 meter over de ring te rijden in plaats van te wachten voor een oversteek van de ring. En zelfs blijven mensen thuis omdat de ring te druk is om over te steken. Hoe lost u zoiets op in uw gemeente?

Verkeerskunde nodigt u uit om deel te nemen aan het vakdebat ‘Verbinding of barrière?’ op 4 december bij de ANWB in Den Haag om ervaringen uit te wisselen en de theorie naar de praktijk te tillen. Zie www.verkeerskunde.nl/vakdebat/verbindingofbarriere

 
Auteur: Margriet Verhoog