Barendrecht test effect windturbines op frisse lucht

Windturbines langs de snelweg die zorgen voor meer energie én schonere lucht. In de TNO-windturbine lukt dit. Voldoende reden voor Barendrecht om de haalbaarheid te onderzoeken van windturbines langs de A15. Zij moeten de lucht klaren in de Vinex-wijk Carnisselande. Ook andere gemeenten zijn zeer geïnteresseerd in de resultaten. TNO daarentegen, waarschuwt voor te hoge verwachtingen.

Als windturbines op een hoge aarden wal langs de snelweg de uitlaatgassen sneller verdrijven, profiteren de toekomstige 25.000 inwoners van de wijk Carnisselande daarvan, zo bedacht de gemeente Barendrecht. Berekeningen en tests in de windtunnel van TNO wezen het ook uit: uitlaatgassen ter plaatse worden inderdaad eerder en sterker verdund, waardoor de blootstelling aan NO2 en PM10 (fijn stof) met 11 procent daalt.
Met het meetrapport in de hand start Barendrecht nu een haalbaarheidsstudie. Intussen meldden zich al tientallen gemeenten en andere wegbeheerders, benieuwd als ze zijn of energiewinning en de strijd tegen luchtvervuiling ook in hun geval zo'n wondercombinatie kan zijn.
Turbines als frisse-luchtventilator speelden naar aanleiding van 'Barendrecht' direct al een rol in de Haagse gemeenteraad tijdens een recent debat over stedelijke luchtverontreiniging en de dubieuze positie die de Veerkaden ter plekke op de nationale ladder innemen. Volgens het CDA zouden ventilatoren langs de A13 en A4 de luchtvervuiling boven Ypenburg kunnen terugdringen.
Coördinator windturbinestudies G.Ph. Visser van TNO Milieu en Ondergrond in Apeldoorn tempert op voorhand te hoge verwachtingen. De sterkste relativering is al dat de vastgestelde daling van zuiver technische aard is. De reductie van 11 procent slaat alleen op de PM10 en NO2 die door de ter plekke passerende auto’s wordt uitgestoten. Op de totale blootstelling (dus rekening houdend met andere vervuilingsbronnen en de natuurlijke achtergrondwaarden) is de turbinereductie op 250 m van de as van de weg (waar de eerste woningen komen te staan) hooguit 1 à 2 procent. 'Peanuts dus', aldus Visser. 'Op een normwaarde van 40 microgram per kubieke meter praat je over een vermindering met 0,8 mg.'
Windturbines zijn geen gehaktmolens om korte metten te maken met luchtvervuilingsproblemen, zo blijkt. Achter een windturbine kan de windsnelheid zelfs zodanig dalen dat de vervuilingsconcentratie daar alleen maar stijgt. Molens die hoog genoeg staan en ook voldoende afstand hebben tussen grond en rotor kunnen daarentegen de vuile lucht opstuwen zodat er op bewonersniveau alsnog een reductie resteert. Maar ook hier blijft oppassen de boodschap: staan de turbines te ver uit elkaar of is de afstand grond/rotor te groot, dan kan de vuile lucht er alsnog aan de onderzijde tussendoor glippen.
Visser erkent dat met de Barendrechtse opdracht wel enig pionierswerk kon worden verricht, maar algemeen geldende uitspraken wanneer windturbines wel of niet kunnen helpen om een vervuilingsprobleem letterlijk te vermalen, zijn er absoluut niet aan te ontlenen.