ANWB in actie voor gedragsverandering

'Geen autoloze-zondag-visioenen. Maar wel een dag om het filepatroon te doorbreken. Als één op de tien filerijders mee doet, dan lukt het.' Aan het woord is campagneleider Wouter van Nouhuys die voor de ANWB de 'Filevrije Dag' organiseert. Donderdag 9 oktober ('nee, het is dan géén herfstvakantie!') kan blijken welk effect gedragsverandering in de dagelijkse files teweeg kan brengen.

Bij het initiatief, waarvoor het 125-jarig bestaan van de bond aanleiding vormt, hebben inmiddels Rabobank en NS aangehaakt. Deze coalitie wil het mobiliteitsvraagstuk anders agenderen. Niet als de zoveelste roep om extra asfalt, maar als een poging om de gebruikerszijde van die infrastructuur tot wat meer slimheid te manen.
Wie niet braaf achter in de rij aansluit maar bijvoorbeeld eerst thuis nog wat vergaderstukken doorneemt, werkt niet alleen mee aan de Filevrije Dag maar vooral aan de bewustwording dat files bij flexibilisering van arbeidstijd en -plaats kunnen worden getemd.
'Dat moet worden gefaciliteerd door werkgevers', voegt Van Nouhuys eraan toe. ‘Zij worden uitgedaagd hun ‘filesofie’, zoals wij dat noemen, op tafel te leggen. En om bijvoorbeeld meer ruimte te bieden aan telewerken en flexibele arbeidstijden.'
Begin april werd de aftrap gegeven. Met de vereende inzet van drie hoofdrolspelers van de 'coalitie' werd het logo - een hart in matrixvorm - onthuld. Tegelijk werd de strategie gepresenteerd aan oud-FNV-voorzitter Lodewijk de Waal die eind vorig jaar door minister Eurlings van Verkeer en Waterstaat tot voorzitter van de Taskforce Mobiliteitsmanagement werd benoemd. De Waal noemde het initiatief 'gedurfd' en 'haalbaar'. Ook hij ziet veel perspectief in bijvoorbeeld telewerken, met name in de dienstverlenende sector. In productiesectoren, bijvoorbeeld 'de metaal', kan groepsvervoer vanaf NS-stations uitkomst bieden. Ook denkt De Waal aan regionale convenanten om het filespook gebiedsspecifiek aan te kunnen pakken. De aftrap vond overigens plaats op een symbolische en gedenkwaardige locatie, namelijk in het nieuwe hoofdkantoor van Rijkswaterstaat nabij Oudenrijn alwaar Eerste Pinksterdag 1955 Nederlands eerste file ontstond.
In de campagne voor de eerste 'Filevrije Dag' richten de initiatiefnemers zich in eerste instantie op grotere bedrijven. Microsoft en KPN schaarden zich al eerder achter het initiatief. Hun deelname moet een olievlekwerking hebben.
In september komt de publiekscampagne op gang met TV- en radiospotjes en ook een televisiedocumentaire. Ook worden er bijeenkomsten rond dit initiatief georganiseerd.
Andere, nu al beschikbare infomedia zijn de websites www.nederlandbereikbaar.nl en www.defilesoof.nl. Dat laatste biedt onder meer een elektronisch magazine.Wouter van Nouhuys gaat ervan uit dat op 9 oktober in elk geval veel minder files staan. Bang voor een fiasco is hij niet. ‘Hoe dan ook is het belangrijke een discussie en een 'beweging' op gang te brengen. Vergelijk het met degene die bewust niet meedrinkt in de kroeg. Vroeger was hij de loser, nu is hij de BOB. Zo ook moet iemand die thuis eerst de mail doorneemt en daarna pas op weg gaat, niet met argusogen worden aangezien worden.'