Annemieke Molster:'Prettig lopen voor ouderen en kinderen is prettig voor iedereen'

Annemieke Molster, Molster Stedenbouw:

'Prettig lopen voor ouderen en kinderen is prettig voor iedereen'

Veilig en prettig kunnen lopen is voor iedereen belangrijk. Maar waar de gemiddelde mens zich wel redt, ook als de voetgangerssituatie niet optimaal is, zijn er ook groepen voor wie dat niet geldt. Kinderen hebben minder overzicht en verkeersinzicht, ouderen zijn vaak langzamer, zien minder goed, hebben een trager reactievermogen en staan wiebeliger op de benen.

Tegelijkertijd zijn dit groepen mensen die het meest afhankelijk zijn van lopen als ze ergens zelfstandig heen willen gaan. Ze rijden vaak geen auto en fietsen nog niet of niet meer. Als kinderen veilig en prettig in de buurt kunnen lopen, leren ze zelfstandig zijn, komen ze in beweging, krijgen ze verkeersinzicht en presteren ze beter op school dan hun leeftijdsgenootjes op de achterbank van de auto. Ouderen die lopen zijn fitter, hebben meer sociale contacten en blijven zelfredzaam. Het is dus van belang om het kinderen en ouderen goed mogelijk te maken om lopend van alles en nog wat in de buurt te kunnen doen. Het mooie is: als we het voor hen in orde maken, dan is het dat hoogstwaarschijnlijk voor iedereen. Maar hoe pakt een gemeente dit aan?

In ieder geval door daarop een visie te ontwikkelen, waarin dit een belangrijke plaats inneemt, zoals de ‘Age Friendly City’of 8-80’s city. Een logisch gevolg van een dergelijke visie is het maken van een Voetgangersplan, met aandacht voor alle leeftijdsgroepen. Gemeenten die hiermee aan de slag willen, kunnen gebruik maken van de informatie op de website van Blijf Veilig Mobiel. Op blijfveiligmobiel.nl vindt u onder andere redenen voor voetgangersbeleid, kenmerken van een voetgangersvriendelijke omgeving voor iedereen en voorbeeldprojecten. Hoewel BVM zich richt op senioren en andere mensen met een beperking is veel van de informatie ook relevant voor een kindvriendelijke straatinrichting.

Naast het ontwikkelen van voetgangersbeleid, kan een gemeente ook direct beginnen. Een goed startpunt is een buurt waar relatief veel ouderen wonen of een schoolomgeving. Door met ouderen en/of kinderen in gesprek te gaan over welke routes veel belopen worden, kan de gemeente bepalen welke routes prioriteit krijgen bij verbeteringsmaatregelen. De gemeente kan zelf of samen met bewoners aan de hand van een checklist de kwaliteit van de routes in beeld brengen en zo de belangrijkste knelpunten gericht oplossen.

Het hanteren van checklists kent echter beperkingen. Problemen als onvoldoende bestemmingen op loopafstand of het gebrek aan een wandelmaatje komen vaak niet naar voren. Denk daarom ook aan andere maatregelen om lopen de stimuleren, zoals het toevoegen van (kleinere) bestemmingen, het markeren van ommetjes en het organiseren van activiteiten, zoals een rollatorwandelclub, of een loopbus (met z’n allen georganiseerd naar school lopen). In de al genoemde digitale nieuwsbrief vindt u een overzicht van bruikbare checklists (op verschillende schaalniveaus en gericht op verschillende doelgroepen), voorbeelden van quick wins en doorverwijzingen naar relevant onderzoek, handboeken, richtlijnen en organisaties die zich bezighouden met het onderwerp. Op de website staat ook een interactieve kaart waar iedereen goede en slechte situaties kan melden.

Als voetganger ben je soms dik tevreden, maar soms ook helemaal niet. Je moet om obstakels op de stoep heen slalommen, struikelt of het is lastig een drukke weg oversteken. Blijf Veilig Mobiel wil graag weten hoe de zaken ervoor staan en heeft daarom in samenwerking met de Fietsersbond en Molster Stedenbouw een interactieve voetgangerskaart ontwikkeld. Hierop kunnen mensen gevaarlijke en vervelende voetgangerssituaties melden. Als mensen een idee hebben om de situatie te verbeteren, dan kunnen zij dit er meteen bij zetten. Heeft de gemeente het goed voor elkaar en misschien recent verbeteringen uitgevoerd waardoor lopen een stuk prettiger is geworden, kunnen mensen deze gemeente een pluim geven. Als op een bepaalde plek veel icoontjes verschijnen, neemt de organisatie contact op met de betreffende gemeente.