Amerikaanse mobiele barrieres op Nederlandse snelwegen

Een soort rupsvoertuig dat met een snelheid tot maximaal 15 km/uur ruim baan maakt voor het verkeer. Zo functioneert het Amerikaanse systeem van mobiele barriers dat vanaf komend najaar bij wegwerkzaamheden op Nederlandse snelwegen wordt toegepast. Met de machine kunnen haast à la minute extra rijstroken worden vrijgemaakt. RWS verwacht per locatie een doorstromingswinst van tientallen procenten. Ook kunnen wegwerkzaamheden sneller worden afgewikkeld.

Gedurende twee jaar least Rijkswaterstaat hiervoor een machine van het Amerikaanse bedrijf Barrier Systems Inc. Het gevaarte tilt met grote grijpklauwen een hele serie van onderling geschakelde betonnen barriers in één keer op om ze even verderop weer neer te laten. Zo kunnen letterlijk en figuurlijk in hoog tempo de bakens voor het wegverkeer snel en veilig worden verzet. Precies op het moment dat dit voor de uitvoering van wegwerkzaamheden of voor de verkeersdoorstroming gewenst is, legt programmamanager Lindy Molenkamp van het project 'filevermindering' uit. Omdat de barriers even veilig zijn als gewone geleiderails langs snelwegen, kan op de betreffende wegvakken veelal een maximumsnelheid van 90 in plaats van 70 km/uur worden aangehouden.
Behalve in Engeland, waar Rijkswaterstaat met de 'moveable barriers' kennismaakte, en in de VS, heeft de machine zijn diensten bewezen in onder meer Nieuw-Zeeland en Italië. Niet alleen bij wegwerkzaamheden, maar ook voor 'tidal flow'. Die laatste toepassing is in Nederland echter niet aan de orde, omdat lichtmasten in de middenberm een letterlijke ‘sta in de weg’ zijn voor een dergelijke flexibele wijziging van de rijrichting. Het grootste beletsel is echter dat in de spits de 'tegenrichting' meestal te druk is om een rijstrook te kunnen missen. Met de moveable barriers en de bijbehorende machine gaat Rijkswaterstaat nu ‘op tournee'. Er is al een soort groslijst samengesteld van wegwerkzaamheden waar de filepijn kan worden verminderd.
Ook bij weggebruikers bestaan hoge verwachtingen. Dat leidt Rijkswaterstaat af uit publieksmetingen van de rond veertig 'fileproof-ideeën'. De moveable barriers scoren hier ongeveer even goed als het Groene Golf Team dat al op zo'n 75 locaties actief is om de verkeersdoorstroming te 'smeren'. 'Files zelf worden er niet mee weggenomen, maar wel wordt lokaal fileleed verzacht', kenschetst Lindy Molenkamp de verschillende toepassingen. Een topper uit de lijst is het nieuwe bewegwijzeringssysteem op de A12 bij Velperbroek. De bewegwijzering is daar geïnspireerd op het Duitse systeem. Dat wil zeggen: ze geven niet zozeer de lokale situatie aan, als wel 'datgene wat je tegemoet rijdt', typeert Molenkamp. 'Dat geeft het verkeer de mogelijkheid beter en sneller te anticiperen. Omdat men sneller kan voorsorteren blijkt bij Velperbroek een doorstromingswinst te zijn geboekt van 10 km/uur.’ Reden genoeg om deze alternatieve vorm van bewegwijzering nu ook op diverse locaties in Noord- en Zuid-Holland te gaan toepassen.
De toepassing van de moveable barriers wordt eind 2009 geëvalueerd. De buitenlandse ervaringen weerspreken volgens Rijkswaterstaat echter nu al dat hier van een lapmiddel sprake is. Molenkamp speculeert op de mogelijkheid dat de machine na de leaseperiode een blijvertje kan worden. Niet alleen op het hoofd-, maar ook op het onderliggend wegennet.