Alle identificeerbare gestolen fietsen eind dit jaar geregistreerd

Zet alle gestolen fietsen achter elkaar en je hebt een rij van Amsterdam tot Napels. Zonnig perspectief: over vijf jaar reikt die keten nog 'maar' tot Lyon. Deze halvering voorspelt directeur Guus Wesselink van de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit in Amersfoort. Een nationale databank moet de fietsendief - van professional tot junk - de pas afsteken.

Formeel bestaat er al zo'n centraal register bij de RDW. Het werkt nu echter alleen voor fietsen met ingebouwde chip; ongeveer vier miljoen van de in totaal zeventien miljoen fietsen. Bovendien maken volgens Wesselink slechts vijf van de 25 regionale politiekorpsen er daadwerkelijk gebruik van.
Beide manco's moeten eind dit jaar zijn opgelost. Dan worden alle identificeerbare gestolen fietsen geregistreerd. Dus óók fietsen met merk en framenummer of ingegraveerde postcode. Dat heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties middels een brief aan de Tweede Kamer verordonneerd. 'Er komt een geautomatiseerde koppeling tussen de computers van de politie en het register. Elke aangifte van een gestolen fiets komt er daardoor automatisch in te staan', aldus minister Ter Horst. 'Als een fiets gestolen blijkt te zijn, kan de politie via het register de eigenaar terugvinden.'
De bewindsvrouw trekt met die woorden wel een grote broek aan, vindt Wesselink. Zijns inziens is het nog afwachten of de 'eilandjes' van de politieregio's daadwerkelijk gebruik gaan maken van de softwaremodule die eerder op kosten van Binnenlandse Zaken voor de automatische koppeling werd gemaakt.
Toch overheerst bij hem alsook bij de Fietsersbond optimisme. Aan de jarenlang lethargie bij OM en veel politiekorpsen (fietsendiefstal zou een soort natuurverschijnsel zijn) komt langzaam een eind. Recente cijfers illustreren dat het aantal fietsendiefstallen nu al daalt, van 750.000 in 2005 naar 630.000 vorig jaar. Volgens beleidsmedewerker Arien de Jong van de Fietsersbond is dat voornamelijk op het conto te schrijven van politiekorpsen die tot nu toe wél actief waren.
Handelaars in gestolen fietsen ontspringen nu nog vaak de dans door gestolen fietsen van de ene naar de andere politieregio te slepen. Met centrale registratie wordt hen de pas afgesneden. Verder heeft de Stichting Aanpak Voertuigcriminaliteit ook al contact met België en Duitsland voor gegevensuitwisseling.

Zwaan-kleef-aan-effect
Aan zet zijn nu eerst de Nederlandse politieregio's. Binnenlandse Zaken kan zich na de ferme brief aan de Tweede Kamer geen vrijblijvendheid meer permitteren, meent Wesselink. 'Ik denk dat het nu echt gaat gebeuren. Alle ingrediënten, alle puzzelstukjes liggen op tafel. Er is een heel zware stuurgroep met kopstukken van onder meer RDW, OM en bedrijfsleven ingezet. Met een centraal register faciliteer je de opsporing en aanpak van fietsendiefstal enorm. Men zal zien dat een actief politiebeleid daadwerkelijk lóónt. Dat kan een zwaan-kleef-aan-effect hebben.'
Tot slot moet ook de burger erin geloven. Zolang die meent dat aangifte zinloos is, blijft het centraal register droogstaan. ‘Van fietsendiefstal wordt nu slechts in 15 à 20 procent van de gevallen aangifte gedaan. Dat moet snel boven de 50 procent komen te liggen’, zegt Wesselink. ‘Ook hier moet met een grote publiekscampagne de heersende lethargie worden doorbroken. Aangiftes moeten bovendien elektronisch worden vergemakkelijkt. Verder moet het publiek in de databank kunnen checken of een te koop aangeboden fiets wel of niet gestolen is.’
Volgens Binnenlandse Zaken kan het na de lange, slepende aanloop niet meer mis gaan. 'Alle problemen zijn opgelost', meldt het ministerie.
In het gehele project participeren behalve BZK en de ministeries van Verkeer en Waterstaat en Justitie ook ANWB, BOVAG, RAI, RDW, Fietsersbond, politie en OM en verzekeraars.