Aardgasvictorie ov in Haarlem

Haarlem is in de wolken met de aardgasbus. Twee jaar nadat het gehele stads- en streekvervoer daarop overschakelde, blijkt de totale verkeersbijdrage aan de NO2-concentratie in de stad te zijn gehalveerd. Dat leert een voor- en nastudie op 16 locaties in en rond de Haarlemse binnenstad.

Het stads- en streekvervoer in de regio Haarlem/IJmond wordt sinds twee jaar verzorgd door 85 aardgasbussen van Connexxion. Deze vervoerder scoorde destijds het best bij de aanbesteding door de provincie Noord-Holland.
Langs drukke busroutes, verkeerswegen zonder bussen en - ter vergelijking - in parken liggen 16 meetpunten. Zo kon men vaststellen dat bij een nagenoeg gelijkblijvende achtergrondconcentratie de NO2-bijdrage van het gemotoriseerd verkeer langs de drukke busroutes met 50 procent afnam, aldus gemeentelijk milieumedewerker Peter Tromp. Het sterkst was de reductie op het Stationsplein en langs de Kruisweg en de Nassaulaan. In absolute termen nam de blootstelling op straatniveau in de Haarlemse binnenstad hiermee met 25 procent af. Dit alles vanwege het feit dat aardgasbussen op 'uitlaatniveau' 90 procent minder NO2 uitstoten dan diesels. Van fijnstof- of roetuitstoot is bij aardgas amper nog sprake.
Aardgastractie was bij deze aanbesteding overigens geen letterlijke eis. Minimaal golden de Euro 4-normen als voorwaarde. 'Vervoerders konden bij hun aanbesteding echter extra punten scoren indien zij aan een extra gunningscriterium zouden voldoen, te weten de zeer strenge Europese milieunorm EEV', aldus Tromp. Deze EEV (Enhanced Environmentally-friendly Vehicle) geldt als een nog scherpere norm dan Euro 5. Connexxion kwam als beste uit de bus en verzorgt tot zomer 2011 het stads- en streekvervoer in de regio.
Bij een nieuwe aanbesteding zou de inzet van aardgas- of biogasbussen ook meteen als eis kunnen worden gesteld, meent Tromp. 'De technologische ontwikkelingen gaan namelijk zo snel dat ook bepaalde dieselmotoren nu al aan EEV kunnen voldoen, wat ten tijde van de aanbesteding van de lopende concessie nog niet het geval was. Wil je dat niet, bijvoorbeeld omdat je de inzet van aardgas ziet als overgangsfase naar biobrandstof, dan zou je aardgas ook direct in de voorwaarden kunnen opnemen.'
Haarlem/IJmond is de eerste stad/regio waar het busvervoer nu uitsluitend op aardgas rijdt. Partieel wordt aardgas ook elders al in het openbaar vervoer toegepast, bijvoorbeeld tussen Ede en Wageningen. In Leeuwarden worden vanaf volgend jaar om te beginnen vijf aardgasbussen ingezet. Voorbereidingen voor aardgastractie in het ov hebben verder plaats in Zeeuwsch Vlaanderen en in de regio Haaglanden.
Pionier op het gebied van aardgastractie was overigens ten tijde van de eerste oliecrisis (1973) al de gemeente Groningen. Het gemeentelijk gasbedrijf experimenteerde toen al met 15 bestelwagens op aardgas. 35 Jaar later ziet 'Energie Transitie Duurzame Mobiliteit' (een initiatief van de ministeries van Economische Zaken, Verkeer en Waterstaat en VROM) een grote groeimarkt; en niet alleen voor het ov en voor fleet-owners met veel bestel- en leaseauto's. De werkgroep 'Rijden op aardgas en biogas' van deze organisatie startte dit najaar samen met autoproducenten en 30 gemeenten de zogenoemde 'Aardgaskaravaan'. Een stoet van auto's trekt daarmee door het land om aard- en biogas ('schoon, milieuvriendelijk en voordelig') te promoten. Volgens secretaris dr. Remco Hoogma van Energie Transitie kan al in 2010 een landelijk dekkend net van aardgasvulstations voorhanden zijn.
Personenauto's op aardgas zijn in aanschaf 1000 tot 3000 euro duurder dan een vergelijkbare diesel. Met overheidssubsidie en de lagere prijs aan de pomp, kan voor particuliere voertuigen aardgas bij een jaarkilometrage van 10.000 à 15.000 al interessant zijn.