Veiligheid op de parallelweg

Buiten de bebouwde kom kennen we de rustige en sobere erftoegangsweg met een maximumsnelheid van 60 kilometer per uur en de drukke en riante auto(snel)weg. Daartussen zit nog de gebiedsontsluitingsweg met een maximumsnelheid van 80 km/u op de hoofdrijbaan en soms een parallelweg. De maximumsnelheid op de parallelweg heeft nooit veel aandacht gekregen in Duurzaam Veilig is dat is ten onrechte.

Parallelweg subjectief onveilig?

De parallelweg kent vaak een '60 kilometer per uur-regime', net als een erftoegangsweg buiten bebouwde kom, of er is helemaal geen limiet aangegeven en dan is de limiet ‘dus’ 80 kilometer per uur. Meer dan eens zie ik, rijdend op de hoofdrijbaan, in mijn ooghoek een auto op parallelweg even snel of zelfs sneller rijden dan ik. Dat kan niet de bedoeling zijn. 

Ook als fietser voel ik me niet prettig als er zwaar en breed landbouwmaterieel op volle vaart inhaalt of, erger nog, tegemoet komt. Autobestuurders duiken dan de berm in. Als fietser heb je die neiging ook. Want de parallelweg is vaak niet overdreven breed. 

Parallelweg als vergaarbak

De parallelweg is vaak ontstaan omdat behalve de fietser en de bromfietser, ook landbouwverkeer en in- en uitvoegend bestemmingsverkeer niet goed samengaat met de 80 kilometer per uur van snelverkeer op de hoofdrijbaan. Een parallelweg als vergaarbak is dan stukken veiliger en omgekeerd wordt het snelverkeer op de hoofdrijbaan niet gehinderd.

Geen erftoegangsweg

De parallelweg is wat anders dan een erftoegangsweg buiten de bebouwde kom met een maximumsnelheid van 60 kilometer per uur. Allereerst is de erftoegangsweg een compromis voor al het verkeer dat er maar denkbaar is. De parallelweg is een vergaarbak voor alles wat geen snelverkeer is. Het enige snelverkeer dat op de parallelweg rijdt zouden de aanwonenden moeten zijn, het snelverkeer rijdt immers op de hoofdrijbaan. Het compromis tussen het resterende verkeer verschuift daardoor naar een lagere maximumsnelheid dan 60 kilometer per uur.

SWOV constateert in 'Door met Duurzaam Veilig' dat 60km/u geen veilige snelheid is als alle verkeer gemengd is. En als je bedenkt dat we binnen de bebouwde kom van 50 naar 30km/u willen, als veilige snelheid, dan is 60km/u nog minder veilig. 

Ook bereikbaarheid is geen reden. Parallelwegen worden doorgaans ook nog alleen maar over korte lengte gebruikt door snelverkeer. Bovendien zijn er veel meer buiten de bebouwde kom gelegen erftoegangswegen dan parallelwegen. Voor de bereikbaarheid zijn de gevolgen van een lagere snelheid dus gering. 

Veertig is hard zat

Conclusie is dat de parallelweg prima naar een limiet van 40km/u kan. Of, als er voldoende lintbebouwing aan de parallelweg staat om een beeld van bebouwde kom op te wekken, 30km/u. De parallelweg is nooit bedoeld om met hoge snelheid over grote afstanden te rijden. De doelgroep voor de parallelweg doet dat ook niet. Anders gezegd: wie er te te hard rijdt, behoort tot oneigenlijk gebruik van de weg. 

Allereerst is 40km/u veiliger en prettiger voor kwetsbare verkeersdeelnemers. De leefbaarheid voor aanwonenden verbetert. En voor snelverkeer wordt het aantrekkelijker om de hoofdrijbaan te gebruiken. De hoofdrijbaan is immers goed is toegerust is om hoge intensiteiten veilig af te kunnen wikkelen. De parallelweg is dat niet, die is alleen maar veilig bij gratie van rustig verkeer en lage intensiteiten. 

Is onverschilligheid over verkeersveiligheid op parallel wegen inderdaad de enige reden dat de parallelweg nog niet standaard 30 of 40km/u is? Al dan niet bordjes met ‘fietsstraat - tractor te gast’? Of anders tenminste een bord met adviessnelheid 40km/u met onderbord ‘Als fietser of voetgangers aanwezig’?