Wetenschappelijke kennis over fietsveiligheid hard nodig

vrijdag 30 maart 2018
timer 3 min

“Doe mee, help ons. We hebben de input van de wetenschap nodig”. Die oproep deed Myrthe Ronteltap, beleidsmedewerker verkeersveiligheid van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat tijdens de Kennisdag Fietsveiligheid op 27 maart bij de SWOV in Den Haag. Ook al zijn uitkomsten soms tegenstrijdig aan de beleving van mensen.

Ronteltap presenteerde de bouwstenen van een nieuw strategisch plan verkeersveiligheid op dit symposium van de Nationale Onderzoeksagenda Fietsveiligheid (NOaF), het samenwerkingsverband van het ministerie van IenW, TNO, CROW-Fietsberaad en SWOV.

Ze schetste de dilemma’s waar het ministerie soms voor staat: voor beleid is wetenschappelijke onderbouwing essentieel, maar de pers en Kamerleden willen meteen een reactie. Ronteltap: “Wat zeg je als het onderzoek nog niet af is? Zijn er wel al elementen te gebruiken of zeg je: ‘We zijn er mee bezig?’ Dan kan de minister niet ‘shinen’.”

Appen op de fiets is typisch zo’n onderwerp waar veel belangstelling voor is. Onderzoeken zijn tegenstrijdig. En, nog lastiger, er zijn uitkomsten die tegen de veronderstelling van mensen in gaan. Ronteltap: “Iedereen heeft zijn eigen voorbeelden over bellende fietsers die op de motorkap belanden.”

Appen op de fiets
Wie denkt dat appen op de fiets niet gevaarlijk is?”, vraagt Paul Schepers, fietsveiligheidsonderzoeker van Rijkswaterstaat. Aarzelend gaan er een paar handen de lucht in. Agnieszka Stelling van de SWOV laat ziet dat fietsers die met hun telefoon in de weer zijn, minder goed om zich heen kijken, langzamer fietsen en minder alert reageren. Maar de SWOV constateerde –“tot onze verbazing”- geen relatie tussen telefoongebruik en gerapporteerde incidenten.

Ook Karin Klein Wolt van Veiligheid NL constateerde op basis van vragenlijstonderzoek onder fietsers die de spoedeisende eerste hulp bezochten, dat telefoongebruik geen grote rol speelt bij ongelukken en incidenten. Telefoongebruik op de fiets lijkt dus niet terug te vinden in de ongevallenstatistieken. Waarschijnlijk door compensatiegedrag van de fietser zelf of van de andere weggebruikers. “Maar”, benadrukt Stelling, “we kunnen níet concluderen, dat telefoongebruik zonder risico’s is.”

Een nieuwe sociale norm
En wat betekent dat voor beleid? Schepers slingerde opnieuw een vraag het publiek in: “Moet telefoongebruik op de fiets verboden worden?” De meningen variëren: “We willen helemaal geen telefoongebruik in het verkeer, waarom zouden we een uitzondering maken voor fietsers?” Een ander: “Wil je dan ook de telefoon voor voetgangers verbieden?” Wim Bot van de Fietsersbond pleit voor een verbod, maar vooral voor een sociale norm. “We willen dat er een nieuwe norm in het verkeer ontstaat: geen telefoon in het verkeer.”

De kennisdag eindigde met het officiële afscheid van Divera Twisk, de fietsveiligheidsexpert die weliswaar met pensioen gaat bij de SWOV, maar eerst nog hoogleraar wordt in Australië. Zij sloot af met de opmerking dat er sinds de oprichting van de NOaF een jaar of zes terug, “heel veel was gebeurd.” En ze was vooral blij met studenten die met dit onderwerp aan de slag gaan.

 
Auteur: Karin Broer

mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.