Transitie bevorderen in het stedelijk ruimte- en mobiliteitssysteem

donderdag 26 mei 2016
timer 4 min
De
De afstemming tussen ruimtelijke ontwikkeling en verkeers- en vervoersnetwerken staat al langer centraal in het Nederlandse beleid. NWO-onderzoeker Andrew Switzer richt zich in zijn promotieonderzoek op de vraag waarom en hoe dergelijke transities plaatsvinden en hoe hierbij inzichten uit de transitiestudies kunnen worden toegepast op regionaal niveau.

Om ruimte en mobiliteitstransities te onderzoeken, dook Switzer de geschiedenis in. Zürich en München zijn twee regio’s die momenteel bekend staan om een relatief goed OV-netwerk op regionaal niveau en een goede afstemming tussen ruimtelijke ontwikkeling en verkeer en vervoer. Dat was niet altijd zo. In het verleden richtten zij zich vaak met succes op het geschikt maken van hun steden voor de auto.  

 

Periodes van transitie
Switzer onderscheidt drie periodes van transitie in beide steden. De eerste werd gekenmerkt door de aanpassing van de stad aan de auto, inclusief ondergronds OV en functiescheiding in de eerste 20 jaar na de oorlog. In de tweede periode (vanaf de jaren 70 tot in de jaren 90) werden de nadelen van deze aanpassing onderkend en werd er ingezet op behoud van leefbaarheid en identiteit van de steden. Tot slot ontstonden er in de derde periode (vanaf de jaren 90) knelpunten als gevolg van regionale groei en de trek naar de stad. De koers die in de tweede periode was ingezet, werd heroverwogen.

 

Condities voor transitie

Switzer heeft per periode gekeken naar de manier waarop de randvoorwaarden voor transitie tot stand kwamen en vervolgens naar het handelen van actoren, en hoe die de koers van de transitie bepaalden. Belangrijk blijken veranderingen in de praktijken van huishoudens en firma’s, zoals de groei van autogebruik of de trek naar de stad. Daarnaast ook (niche-)actoren die legitimiteit voor nieuwe manieren van denken weten te creëren door aan te sluiten op het veranderende maatschappelijke debat of door zich te beroepen op de identiteit van de stad. Voorbeeld van dit laatste is de kritiek op grootschalige interventies in Zürich tegen een achtergrond van groeiende onzekerheid over de toekomst en de maakbaarheid van de samenleving. Ook de kritiek in München dat de modernisering van de stad haar originaliteit zou aantasten, is hiervan een voorbeeld.

 

Het ondersteunen van hedendaagse transities
In een reeks workshops met beleidsmakers en initiatiefnemers in de Metropoolregio Amsterdam probeerde Switzer een aanpak te ontwikkelen die een transitie ondersteunt naar betere afstemming tussen ruimte en mobiliteit. Dit deed hij door op verschillende manieren reflexiviteit en leren te bevorderen. Een manier was om te reflecteren op de betekenis van ontwikkelingen rond politiek klimaat, economie en milieu voor de kansen om de gewenste transitie en strategieën te ontwikkelen die daarop aansluiten. Vanuit het idee dat niche-actoren een beter gevoel hebben voor deze verandering, zijn initiatiefnemers op het gebied van ruimte en mobiliteit betrokken bij strategieontwikkeling.

In een reeks workshops met beleidsmakers en initiatiefnemers in de Metropoolregio Amsterdam probeerde Switzer een aanpak te ontwikkelen die een transitie ondersteunt naar betere afstemming tussen ruimte en mobiliteit. Dit deed hij door op verschillende manieren reflexiviteit en leren te bevorderen. Een manier was om te reflecteren op de betekenis van ontwikkelingen rond politiek klimaat, economie en milieu voor de kansen om de gewenste transitie en strategieën te ontwikkelen die daarop aansluiten. Vanuit het idee dat niche-actoren een beter gevoel hebben voor deze verandering, zijn initiatiefnemers op het gebied van ruimte en mobiliteit betrokken bij strategieontwikkeling.

 

Tot slot is gereflecteerd op hoe in de afstemming van ruimte en mobiliteit ook rekening kan worden gehouden met de behoeften van de centrale gebruikers (huishoudens en firma’s). Hierbij maakte Switzer gebruik van modelanalyses van collega-onderzoeker Ties Brands (zie VK 5/2015) om na te gaan in hoeverre de geplande interventies daadwerkelijk kunnen bijdragen aan maatschappelijke opgaven zoals duurzaamheid en leefbaarheid, rekening houdend met kosten. Volgens Switzer lijkt deze aanpak kansrijk. De volgende stap zou het opzetten van experimenten moeten zijn, wellicht in living labs, om de aanpak echt uit te proberen en te verfijnen in de praktijk. 

 

Over het onderzoek
Het promotieonderzoek Transition strategies for integral, multimodal regional transportation in the Randstad door Andrew Switzer maakt deel uit van het programma 'Strategy Towards Sustainable and Reliable Multi-Modal Transport In The Randstad (SRMT)', een onderdeel van het NWO-programma Duurzame Bereikbaarheid van de Randstad. Promotor is prof. dr.ir. Luca Bertolini, co-promotor prof.dr. John Grin. Switzer hoopt in de herfst van 2016 te promoveren. Meer informatie bij Andrew Switzer a.w.switzer@uva.nl

 

NWO-onderzoeker Andrew Switzer werkt aan de Universiteit van Amsterdam aan zijn promotie-onderzoek ‘Transition strategies for integral, multimodal regional transportation in the Randstad‘

mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.