VK1/2018: Divera Twisk neemt afscheid van de SWOV

vrijdag 23 februari 2018
timer 3 min
Divera Twisk neemt na bijna 32 jaar afscheid van de SWOV. Ze was een van de mensen die zorgden voor een omslag in het denken over fietsveiligheid. “We hadden gedacht dat de veiligheid van fietsers automatisch zou verbeteren met Duurzaam Veilig. Dat bleek dus niet het geval.”

Hoewel Divera Twisk zich ook veel met jonge automobilisten heeft bezig gehouden, is de gepromoveerde psycholoog vooral bekend als dé fietsveiligheidsspecialist van de SWOV. Fred Wegman, toenmalig directeur, vroeg haar acht jaar geleden dit onderwerp onder haar hoede te nemen. “Toen werd duidelijk dat het met de veiligheid van fietsers echt de verkeerde kant op ging. Vooral onder de categorie ernstig gewonden bleken fietsers sterk vertegenwoordigd. We hadden gedacht dat de veiligheid van fietsers automatisch zou verbeteren met Duurzaam Veilig, met een eigen aparte fietsinfrastructuur en gebieden met lagere snelheden. Dat bleek dus niet het geval.”

 
“Het eerste wat ik deed, was contact zoeken met alle onderzoekers die zich bezighielden met fietsen. Ik dacht: dit kunnen we niet in ons eentje. Zo is de NOaF, de Nationale Onderzoeksagenda Fietsveiligheid, ontstaan.”

Eyeopener

Binnen de SWOV kwam de fiets meer op het netvlies. “Tijdens lopend onderzoek is steeds de vraag gesteld: en de fiets dan? De grootste eyeopener was dat de fietser echt een aparte verkeersdeelnemer is, met eigen karakteristieken. Er is heel lang geen onderzoek gedaan naar de karakteristieken van de fietser. Vragen als: wat heeft een fietser nodig om veilig door het verkeer te gaan, welke zichtafstanden zijn cruciaal, hoe houdt een fietser balans en wat betekent dat voor zijn positie in het verkeer? Die vragen werden niet gesteld.”

 

Geïnstrumenteerde fietsen 

En dat zijn ook belangrijke vragen voor de toekomst. “Een fietser op botskoers met een automobilist zoekt vaak oogcontact. Op welke cues reageert een fietser? Kun je die vervangen? Dat zijn vragen waarop je antwoord moet hebben als er automatische auto's in de stad rijden.”

 
“Het spannendst, en echt een kantelpunt in de ontwikkeling van fietsonderzoek, was het onderzoek met geïnstrumenteerde fietsen samen met Arend Schwab van de TU Delft. Zo konden we onderzoek doen naar mentale belasting, de snelheidskeuze van e-bikerijders, de rol van fysieke inspanning, van balans. Al die vragen over wat fietsers nodig hebben.”

 

Internationaal

Fietsonderzoek staat dus nog in de kinderschoenen? Twisk: “Nou, we zijn aan het opgroeien, ook internationaal. We hebben het initiatief genomen voor de International Cycling Safety Conference. De eerste was in 2012 in Helmond, volgend jaar is de zevende in Barcelona. Daaraan zie je dat er ook internationaal steeds meer geavanceerd fietsonderzoek wordt gedaan.

Gescheiden werelden

Twisk vindt het jammer dat in Nederland onderzoek naar fietsveiligheid en fietsmobiliteit 'zulke gescheiden werelden' zijn. “Mensen die zich met fietspromotie bezighouden zien veiligheid te snel als een bedreiging voor mobiliteit per fiets. De redenatie is dat als je te veel over veiligheid praat, mensen bang worden en niet meer fietsen. Terwijl ik ervan overtuigd ben dat veiligheid een kwaliteit is die je nodig hebt, een randvoorwaarde. Vergelijk het met gezond eten, dan is voedselveiligheid toch ook randvoorwaarde. Ik hoop dat in de toekomst meer integraal wordt gekeken naar bijvoorbeeld de verdeling van ruimte in de stad.”

Twisk gaat met pensioen, maar nog niet helemaal. Komend jaar is zij te vinden in Australië bij het Center Accident Research and Road Safety van de University of Technology in Queensland.

 
Auteur: Karin Broer

Divera Twisk neemt afscheid van de SWOV.

mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.