Uitbreiding Lelystad brengt klimaatdoelen buiten bereik

dinsdag 5 februari 2019
timer 4 min
Oktober 2017 werd Nederland getrakteerd op het ‘groenste regeerakkoord ooit’. Hierin belooft het kabinet een CO2-besparing van maar liefst 49 procent in 2030. Een ambitieus doel waarvoor alle zeilen moeten worden bijgezet om deze ook daadwerkelijk te halen. Want de afgelopen twee jaar steeg de uitstoot van Nederland zelfs. Dit staat in schril contrast met de groeiambities die datzelfde kabinet heeft voor de luchtvaart.

Zo staat de uitbreiding van luchthaven Lelystad nog steeds op de planning. De klimaatschade van de luchtvaartsector in Nederland is nu al 17.000 ton CO2 per jaar: evenveel als de CO2-uitstoot van alle personenauto’s. Zonder ingrijpen stijgt dit naar maar liefst 30.000 ton in 2050. Dit brengt de  CO2-besparingsambities van het kabinet volledig buiten bereik.

Ambities

En het kabinet heeft niet alleen rekening te houden met haar eigen ambities. Ook internationaal heeft Nederland zich verbonden aan ambitieuze klimaatdoelstellingen. In het Parijsakkoord is afgesproken dat de CO2-uitstoot vrijwel naar nul moet, om zo binnen een temperatuurstijging van maximaal 2 graden te blijven. Dit jaar moet Nederland een plan opstellen om de klimaatdoelen te halen. De luchtvaart ontbreekt hier nog in.

Een extra complicerende factor is dat de uitstoot van de luchtvaart momenteel nog niet aan individuele landen wordt toebedeeld. Op internationaal niveau zijn landen er nog niet over uit wat een goede verdeelsleutel is om de uitstoot van passagiers toe te rekenen aan individuele landen. Daarom komt deze CO2-uitstoot vooralsnog bij geen enkel land op de balans terecht. En is deze ook niet terug te vinden in de papieren werkelijkheid van ambtenaren en politici, waardoor er ook niet tot nauwelijks beleid op wordt gemaakt.

Struisvogelpolitiek

Dit is een klassiek voorbeeld van struisvogelpolitiek. Want dat deze uitstoot nog niet in de CO2-rapportages terug te vinden is, betekent natuurlijk niet dat deze er niet is. Terwijl de landen hierover soebatten, levert de uitstoot van de luchtvaart een steeds grotere bijdrage aan de verandering van het klimaat. Om weerman Gerrit Hiemstra te parafraseren: u denkt toch niet echt dat het klimaat zich iets aantrekt van de papieren werkelijkheid?

Als het kabinet haar klimaatdoelen serieus meent, is uitbreiding van Lelystad dan ook simpelweg geen optie. Het CO2-besparingsdoel van 49 procent is al ambitieus, maar daarin is nog niet eens rekening gehouden met de verborgen uitstootcijfers van de luchtvaart. Elke euro die nu wordt geïnvesteerd in uitbreiding, zal zich dan ook niet meer kunnen terugverdienen. De terugverdientijd zal worden ingehaald door de noodzaak voor CO2-besparing en krimp van het vliegverkeer.

Trein
Hoe houden we Nederland dan toch bereikbaar? Vooral binnen Europa is nog veel winst te behalen met het internationale spoornetwerk. Uit het jaarverslag van Schiphol blijkt dat 70 procent van de vluchten plaatsvindt binnen Europa. Zo vertrekken er op een willekeurige dag maar liefst 27 vluchten naar Londen en 10 naar Parijs. De trein is hiervoor een prima alternatief. Toch kiezen veel reizigers voor het vliegtuig, vooral vanwege de lage prijs. Vliegen krijgt een enorm belastingvoordeel omdat ze geen belasting hoeven te betalen op kerosine en geen btw op tickets. Daardoor kan de internationale trein in de huidige situatie moeilijk concurreren met het vliegtuig.

In plaats van in te zetten op de groei van Lelystad, kan het kabinet haar beleid, geld en ambtenaren dan ook beter aanwenden om de internationale spoorverbinding van Nederland te verbeteren. Zet in op de groei van treinstation Schiphol in plaats van luchthaven Schiphol. Stop de oneerlijke concurrentie door alle belastingvrijstellingen en subsidies voor de luchtvaart. En ga in Europa de boer op om het internationale spoornetwerk verder uit te breiden en te verstevigen. Alleen zo blijft Nederland ook in de toekomst bereikbaar én blijven de klimaatdoelen binnen bereik.

Deze blog is verschenen in Blogs van buiten. Een verzameling blogs uitgegeven door het Ministerie van IenW. De gebundelde uitgave van alle blogs die het afgelopen jaar verschenen zijn op intranet van het ministerie kunt u hier downloaden.


Lees ook:

Wegverkeer is heel logisch. Toch?
Rook onder de motorkap

 
Auteur: Marjolein Demmers, Directeur van Natuur & Milieu

mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.