'Praktijkgericht onderzoek om de ov-sector verder te helpen'

donderdag 29 november 2018
timer 3 min
Praktijkgericht onderzoek om de ov-sector verder te helpen, dat is kort samengevat de doelstelling van het Smart Public Transport Lab van de TU Delft, dat op 27 november is geopend. Het lab staat onder leiding van assistant professors Niels van Oort en Oded Cats.

Het lab buigt zich ook over toekomstscenario’s. Voorbeelden zijn de opkomst van de deelfiets en van autonoom rijden. Wat is de impact daarvan? Wordt het een concurrent van het openbaar vervoer of juist een zinvolle aanvulling daarop? Van Oort: “Het gaat erom dat er uiteindelijk een ideale mix van modaliteiten ontstaat, waarbij er aandacht is voor wat bekend is als de vijf E’s: economy, environment, equity, efficient cities, effective mobility.”


Doelstellingen

“Ons lab bestaat uit een groep onderzoekers van de TU Delft die onderzoek doen om het openbaar vervoer beter en efficiënter te maken. Het gaat om wetenschappelijk onderzoek, maar het is praktijkgericht en bedoeld om de sector verder te helpen”, vat oprichter Van Oort de doelstelling van het lab samen. Dat gebeurt door modellen en methoden te ontwikkelen waardoor reizigersgedrag beter te begrijpen en te voorspellen is, zodat met die kennis betere netwerken, dienstregelingen en bijsturingsprotocollen kunnen worden ontwikkeld.

Zes researchpartners
Het lab werkt samen met zes researchpartners, vier uit de ov-wereld (Arriva, GVB, HTM, Keolis) plus de gemeente Amsterdam en de Vervoerregio Amsterdam. Van Oort: “Samen met onze partners doen we onderzoek, maar we verzorgen ook onderwijs voor studenten om ingenieurs klaar te stomen voor de sector.”


Zestien onderzoekers
Het lab heeft momenteel 16 onderzoekers, die hun soms al langer lopende onderzoeken hierin hebben ondergebracht. Daarbij gaat het onder meer om onderzoek naar reizigersgedrag, het gebruik van data, flexibel ov, de reizigersperceptie van onbetrouwbaarheid en de impact van de Amsterdamse Noord/Zuidlijn. Hoewel over dat laatste nog niet veel is te zeggen, konden de onderzoekers toch al één opmerkelijk feit melden: dat het Centraal Station het drukste station zou worden kon iedereen wel voorspellen, maar het aantal in- en uitstappers is toch groter dan de plannenmakers hadden verwacht.


Klassiek ov
Ondanks alle nieuwe ontwikkelingen blijft het vertrouwen in het ‘klassieke’, aanbodgestuurde openbaar vervoer groot, zo bleek in een discussieronde bij de openingsbijeenkomst. Emeritus hoogleraar Maurits van Witsen benadrukte dat de sector met alle vernieuwingen de hoofdtaak niet uit het oog mag verliezen: het vervoer van grote stromen mensen.

HTM-directeur Jaap Bierman ziet dat ook zo en verwacht dat de huidige systematiek – aanbodgestuurd vervoer dat wordt gereguleerd door middel van concessies – voor de dikke lijnen van de netten zal blijven bestaan, simpelweg vanwege de grote investeringen die daarvoor nodig zijn. “Aan de onderkant wordt het vervoer meer vraaggestuurd, geef daar ruimte aan de markt, zodat er geen lege bussen meer hoeven te rijden.”

Multimodale concessies in het landelijk gebied kunnen wat Bierman betreft ook in de steden komen, maar voorlopig nog niet. “Eerst moeten we onze kerntaak beter uitvoeren, dat is de taart. Daarna kunnen we voor de kers erop samenwerken met marktpartijen om goed vervoer van deur tot deur aan te bieden.” Een eerste aanzet in die richting wordt wellicht het aanbieden van deelfietsen door HTM.

Ook Arriva-directeur Anne Hettinga ziet de voordelen van de ov-concessies. “Het is een goed systeem om de accenten te leggen die we willen. Als alles wordt vrijgelaten kan het aanbod beneden het gewenste niveau zakken.” Wel moet in die concessies ruimte worden ingebouwd om gedurende de looptijd zaken te kunnen veranderen. De wereld verandert te snel om afspraken 10 of 15 jaar in beton te gieten. Gelukkig gebeurt dat al. De concessie Limburg waarin steeds nieuwe concepten mogelijk zijn, vindt Hettinga een voorbeeld van hoe het kan.

mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.