Zwerfvuil bestrijden via DRIPs

vrijdag 23 februari 2018
timer 3 min
Afval langs de Nederlandse snelwegen ontstaat doordat weggebruikers hun afval in de bermen gooien. De overheid heeft al meerdere maatregelen genomen om dit snelwegzwerfafval te reduceren, maar tot op heden met weinig succes. Thomas Kortekaas en Jaro Boer van Avans Hogeschool wijdden er hun afstudeerscriptie ‘Onderzoek AfvalWeg’ aan.

Rijkswaterstaat gaf opdracht tot een nieuwe studie naar de vraag hoe het zwerfafval langs snelwegen het best kan worden gereduceerd. Hieruit verwachte voordelen zijn onder meer minder irritatie van de weggebruikers, bevorderen van de veiligheid, verlagen van kosten en een schoner milieu. Het streefdoel op de langere termijn is al het (zwerf)afval weg.

Voor het beantwoorden van de onderzoeksvraag zijn de student-onderzoekers gestart met een (internationale) literatuurstudie naar (internationaal) zwerfvuil langs snelwegen. Vervolgens hielden zij gerichte brainstormsessies. Hiermee kregen ze meer inzicht in de effecten van zwerfafval langs de snelwegen, gedragsverandering, gedragsbeïnvloeding door aanpassen van de snelweg en internationale data met betrekking tot zwerfafval langs snelwegen.

Uit dit deelonderzoek concluderen de onderzoekers dat het inspelen op gedragsverandering van de weggebruikers een kansrijke manier is om zwerfafval te reduceren. Met name het beïnvloeden van onbewust gedrag zal naar verwachting tot verandering leiden. Eerder lag de focus met acties rond dit onderwerp voornamelijk op het bewuste gedrag. Daarnaast blijkt dat in Nederland, evenals in andere landen, weinig tot geen registratie plaatsvindt van het zwerfafval langs de snelwegen. Dat is wel nodig om meer inzicht te krijgen in de aard en omvang van het probleem. Tevens blijkt uit de internationale literatuur dat mensen eerder geneigd zijn afval te deponeren op locaties waar de overheid beheerder is.

Na de literatuurstudie voerden de onderzoekers creatieve brainstormsessies uit in verschillende samenstellingen. Uit de literatuurstudie haalden zij drie vragen waarop de participanten aan de sessies moesten reageren met meerdere antwoorden. Daarna werden de ideeën van de anderen beoordeeld en geselecteerd. Na enkele selectieve procedures ontstond een ideeënlijst op het gebied van onder andere techniek, social media en smart mobility. Drie van deze ideeën zijn tot concept uitgewerkt, ieder met een eigen kernwaarde. Dit zijn: een taakstraf als gevolg van vervuiling (draagvlak), een rolmodel laten figureren die het goede gedrag vertoont (innovativiteit) en het gebruik van motto-teksten op dynamische routeinformatiepanelen (haalbaarheid).

Taakstraf
Als het concept van de taakstraf wordt uitgevoerd vinden er vooraf controles plaats met behulp van mobiele flitsers. Hiernaast moet de huidige straf voor vervuiling worden aangepast. De juridische en politieke complexiteit maken dit concept lastig uitvoerbaar.

Rolmodel
In het geval van het rolmodel gaat het om het laten zien van het juiste voorbeeld aan de doelgroep. Dit zou een bekend persoon kunnen zijn, bijvoorbeeld een autocoureur, die het goede gedrag laat zien op onder andere zijn Facebook-fanpage.

DRIPs
Op basis van een multicriteria-analyse van de drie geselecteerde concepten is de aanbeveling om gebruik te maken van de dynamische routeinformatiepanelen van Rijkswaterstaat. Mottoteksten op deze panelen hebben naar verwachting effect op het vervuilende gedrag van weggebruikers.

Klik hier voor het 'Onderzoek AFvalweg'

mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.