Merendeel ongevallen is te voorkomen

woensdag 2 oktober 2019
timer 4 min

Kille cijfers lieten zien dat het aantal verkeersdoden in Brabant vorig jaar flink steeg: van 98 slachtoffers in 2017 naar 150 in 2018. Uit recent onderzoek naar de aard en oorzaken van auto-ongevallen onder verkeersslachtoffers zelf, blijkt dat verreweg het merendeel van de ongevallen was te voorkomen. VeiligheidNL voerde dit onderzoek in opdracht van de provincie Noord-Brabant uit onder verkeersslachtoffers bij de Spoedeisende Hulp in drie Brabantse ziekenhuizen. 

Het Letsel Informatie Systeem (LIS) van VeiligheidNL registreert slachtoffers die zijn behandeld op de Spoedeisende Hulp (SEH) van een selectie van ziekenhuizen in Nederland [*]. Hieraan doen drie Brabantse SEH’s mee. Hier werden in 2018 zo’n 2.400 SEH-bezoeken gebracht naar aanleiding van een verkeersongeval. Hiervan betrof het in 17 procent van de gevallen een bestuurder of passagier van een auto. Naar deze 375 slachtoffers is een vragenlijst gestuurd. De antwoorden van 90 vragenlijsten zijn vervolgens geanalyseerd.  Vanwege het beperkte aantal slachtoffers lag de focus van het onderzoek op kwalitatieve analyses die gedetailleerd zijn uitgewerkt.


Kenmerken en opvallend gordelgebruik
Het jongste slachtoffer was 9 jaar, het oudste 92 jaar (gemiddelde leeftijd 46 jaar). Acht op de tien respondenten reed zelf ten tijde van het ongeval. Opvallend is dat tien procent van de respondenten aangaf geen gordel gedragen te hebben. Deze bevinding komt overeen met de recente bevinding van het SWOV dat bij dodelijke ongevallen op rijkswegen in 2017 een derde deel van de overleden inzittenden van wie het gordelgebruik bekend was, geen autogordel droeg [*].


De ongevalsscenario’s
Een botsing met een persoon of rijdend voertuig kwam het meeste voor: in ongeveer de helft van alle ongevallen. In ongeveer een kwart van de gevallen was er sprake van een botsing met een obstakel en bij een vijfde van een eenzijdig ongeval. Binnen de bebouwde kom viel op dat het botsen met een obstakel vaak voorkwam. Het aangegeven scenario van de botsingen verschilde per soort weg. Zo was op de auto(snel)weg het plotseling remmen het meest genoemde scenario (n=10) terwijl op andere wegen buiten de bebouwde kom dit de infrastructuur (n=8) en het foutieve gedrag was (n=7). Binnen de bebouwde kom werden het niet krijgen of verlenen van voorrang (n=4) en het verkeerd inschatten van de situatie (n=4) met name genoemd.


Factoren
Veel respondenten gaven aan dat het rijgedrag een grote rol speelde bij het ontstaan van de ongevallen. Daarbij krijgt niet alleen de tegenpartij ‘de schuld’ (49 procent), ook is 32 procent kritisch over het eigen gedrag. Daarbij gaat het om niet opletten, afgeleid zijn, of het zich niet houden aan de verkeersregels. Daarnaast was de verkeerssituatie volgens een kwart van de respondenten een belangrijke factor. En opvallend, één op de tien gaf aan dat de lichamelijke/geestelijke conditie een factor was, waarbij het voornamelijk ging om vermoeidheid.


Voorkomen van ongevallen
Er is goed nieuws op weg naar nul verkeersslachtoffers: de overgrote meerderheid van de respondenten gaf aan dat het ongeval voorkomen had kunnen worden. En ruim tweederde kon ook noemen hoe het ongeval voorkomen had kunnen worden. De meest genoemde maatregel was het verbeteren van het rijgedrag van de tegenpartij (37 procent). Een derde noemde beter rijgedrag van zichzelf. Een vijfde noemde een verbetering in de infrastructuur. Hierbij waren de maatregelen divers, van betere verlichting tot strooien tegen gladheid.


Vervolg
De resultaten worden door de provincie Noord-Brabant gebruikt voor hun risico-analyse in het kader van het Strategisch Plan Verkeersveiligheid. Voor een verder inzicht in het ontstaan van auto-ongevallen in Noord-Brabant is het interessant om de ongevalsdata uit ziekenhuizen te koppelen aan locatiegegevens om zo infrastructurele knelpunten gericht aan te pakken. Tot slot zou het onderzoek uitgebreid kunnen worden met gegevens uit (alle) andere provincies en een controlegroep.

Lees hier het hele integrale artikel met bronvermeldingen.


 

 
Auteur: Trude Rietveld (provincie Noord-Brabant) en Jacinta Peerlkamp (VeiligheidNL)

mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.