'Iedere verkeersdeelnemer komt weer veilig thuis'

donderdag 7 juni 2018
timer 5 min
Op
Op 26 april werd de nieuwe Visie Duurzaam Veilig Wegverkeer 2018-20130, DV3, gepresenteerd tijdens het Nationaal Verkeersveiligheidscongres NVVC. Wat is de belofte, de ambitie en wat is er nieuw? Een samenvatting.

Het aantal ernstig verkeersgewonden en het aantal verkeersdoden stijgt al een aantal jaren. Dat was de belangrijkste aanleiding voor actualisatie van de Visie Door met Duurzaam veilig uit 2005. De grootste groep slachtoffers, zowel doden als ernstig verkeersgewonden, zijn de fietsers. Verder is van belang dat de maatschappij er anders uitziet dan twaalf jaar geleden en ook de komende jaren verder zal veranderen. Denk aan de verkeers­ en bevolkingssamenstelling (vooral de vergrijzing), de verstedelijking, leegloop van rurale gebieden, technologische ontwikkelingen zoals automatisering van verkeerstaken. Politiek­maatschappelijk gaan we naar meer decentralisatie, meer nadruk op integraliteit en gedeelde verantwoordelijkheid. 

Op basis van diverse studies en een brede consultatie (zie kader Totstandkoming DV3) is een nieuwe Visie op Duurzaam Veilig Wegverkeer 2018-2030 ontwikkeld: DV3. De belangrijkste verschillen ten opzichte van de voorgaande visie uit 2005 (zie kader Ontwikkeling DV): 

•De verkeersveiligheidsprincipes zijn deels nieuw, deels vernieuwd en bieden soms ruimte voor maatwerkoplossingen. 

•Drie van de vijf principes zijn ontwerpprincipes: 1) functionaliteit van wegen, 2) (bio)mechanica: afstemming van snelheid, richting, massa, afmetingen en bescherming van verkeersdeelnemers, 3) psychologica: afstemming van verkeersomgeving en competenties van verkeersdeelnemers. De twee overige principes zijn organisatieprincipes: 4) effectief belegde verantwoordelijkheid, en 5) leren en innoveren in het verkeerssysteem. 

•Bij de ontwerpprincipes vormen de kwetsbare vervoerwijzen (vooral voetgangers en fietsers) en de competenties van oudere verkeersdeelnemers explicieter de norm. 

•DV3 heeft meer aandacht voor  fietsongevallen zonder betrokkenheid van gemotoriseerd verkeer en dan in het bijzonder enkelvoudige fietsongevallen. 

•Verantwoordelijkheden krijgen meer nadruk als het gaat om de rol en mogelijkheden van betrokken actoren bij het realiseren van een inherent veilig verkeer. 

•DV3 bepleit diepgaande analyse van alle dodelijke ongevallen in het wegverkeer om lessen te kunnen trekken uit wat er nog misgaat. 

•DV3 werkt proactief en risicogestuurd door naast ongevallen ook risicofactoren als veiligheidsindicator te benutten en te beïnvloeden. 

Doel en ambitie 
Het doel is om met DV3 systematisch te werken aan maximale verkeersveiligheid voor iedereen, met een slachtoffervrij verkeerssysteem als ultieme ambitie. Anders gezegd: Iedere verkeersdeelnemer – van het schoolgaande kind, de forens en de zakelijk rijder tot de actieve oudere – komt weer veilig thuis. 

Safe System Approach 
DV is een wereldwijd bekende systeemaanpak van verkeersveiligheid, ofwel ‘Safe System Approach’. In zo’n aanpak wordt het systeem als geheel in beschouwing genomen. Tot de jaren zestig werd verkeersonveiligheid vooral gezien als ‘domme pech’ en het gevolg van fouten van individuele verkeersdeelnemers (de ‘brokkenmakers’). Daarna ontstond het besef dat niet alleen de mens, maar ook de weg of het voertuig een ongeval kan veroorzaken; eerst vooral nog als losstaande factoren (monocausaliteit), later in samenhang (multicausaliteit). Vanaf de jaren negentig wordt, in lijn met het veiligheidsdenken in de luchtvaart en de petrochemie, steeds meer gekeken naar de organisatie en het systeem als geheel als oorzaak van menselijk falen en als aangrijpingspunt voor het voorkómen daarvan. In de visie DV3 krijgt dit vorm door te kijken hoe verantwoordelijkheden van verkeersprofessionals het meeste effectief en efficiënt kunnen worden belegd. 

Ontwikkeling DV 
1997: Het Startprogramma Duurzaam Veilig omvatte 24 afspraken tussen centrale en decentrale overheden. Dit leidde onder meer tot de uitwerking van richtlijnen, grootschalige implementatie van infrastructurele maatregelen als 30­ en 60 km/uur­gebieden, geïntensiveerde handhaving en de opzet van permanente verkeerseducatie. In de periode 1998­2007 zijn hiermee naar schatting 1600­1700 doden te voorkomen. Maatregelen bleken in totaal ongeveer vier maal zoveel baten op te leveren dan dat ze hadden gekost. 

2005: ‘Door met Duurzaam Veilig’. Deze geactualiseerde visie leidde tot hernieuwde aandacht voor het gedachtegoed, onder meer door twee nieuwe principes: vergevingsgezindheid en statusonderkenning. Beleidmakers gingen door op de ingeslagen weg. 

2018: presentatie DV3. 

  

Totstandkoming DV3 

DV3 is tot stand gekomen dankzij de inbreng van een groot aantal organisaties. In discussiebijeenkomsten, bij individuele gesprekken en via schriftelijke reacties hebben vertegenwoordigers van organisaties meegedacht over het huidige verkeerssysteem, de te verwachte ontwikkelingen, het ideale verkeerssysteem van de toekomst en over handvatten voor de verdere verbetering tot 2030. Uitgangspunt waren onder meer behoeften en mogelijkheden van belangrijke mobiliteitsgroepen in Nederland. Ook bij de volgende stap, de verdere uitwerking van de DV3-visie in implementeerbare maatregelen, zullen partijen een belangrijke rol spelen. 

 
De belofte 

In duurzaam veilig wegverkeer: 

  • is de weg bedoeld voor stromen of uitwisselen met ander verkeer 

  • beschermen de weg en het voertuig verkeersdeelnemers en hun omgeving tegen grote risico’s in het verkeer. Zo kan ieder kind veilig naar school fietsen door een veilige weginrichting en veilige snelheden, en is het zelf ook voldoende fysiek beschermd 

  • begrijpen alle ouderen in het verkeer wat de bedoeling is en kunnen ze daardoor verkeerssituaties veilig afhandelen 

  • is de overheid eindverantwoordelijk voor een slachtoffervrij verkeerssysteem 

  • controleren verkeersprofessionals elkaar voor een maximaal veilig eindresultaat 

  • wordt elk dodelijk ongeval onderzocht om te begrijpen hoe het mis heeft kunnen gaan 

  • worden onveiligheid en verantwoordelijkheden in beeld gebracht en beïnvloed door een risicogestuurde aanpak 

Klik hier voor de visie DV3
Klik hier voor de achtergronden

De Visie DV3 werd dit jaar gepresenteerd op net Nationaal Verkeersveiligheidscongres op 26 april in Amersfoort.

mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.