Lijntrekkers en de zelfrijdende auto

vrijdag 27 mei 2016
timer 5 min
Een samenvatting van deze blog is verschenen in VK 3/2016

De kranten stonden er weer vol mee. Nederland moet hét testland worden voor de zelfrijdende auto. Een mooie ambitie, passend bij het Europese voorzitterschap. Dat geeft ons de mogelijkheid om Nederland eens goed op de kaart te zetten. Er is veel uit de kast getrokken om duidelijk te maken hoe serieus die ambitie is.

Een Europese Truck Platooning Challenge bijvoorbeeld. Een perfect georganiseerde demo die duidelijk maakte dat het inmiddels technisch heel goed mogelijk is om vrachtwagens in een treintje over een grote afstand aan elkaar gekoppeld te laten rijden. Dat bespaart brandstof en arbeidskosten; tenminste als de wetgeving op termijn gaat toestaan. Een wenkend perspectief. Maar er moet nog wel heel veel geregeld worden. Gelukkig zijn er veel partijen die daar met elkaar de schouders onder willen zetten. Het kan misschien nog even duren voordat we in groten getale trucks in platoons voorbij rijden op de snelweg, maar het begin is er en die ontwikkeling lijkt niet te stoppen.

Platoonen doen we overigens niet alleen met trucks. Recent was er ook een proef met een groter aantal voertuigen, uitgerust met Adaptive Cruise Control. Een voorziening die een deel van de rijtaak van de bestuurders over neemt. In sommige voertuigen is dit door de combinatie met Lane Keeping Control, al zo geavanceerd dat het ernstig op autonoom rijden begint te lijken. Voorlopig alleen bruikbaar op de snelweg, maar ook hier zie je dat de technologie rappe schreden voorwaarts maakt.

Nissan

Bij de opening van Intertraffic (2016) werd nog eens duidelijk hoe serieus fabrikanten de ontwikkeling van zelfrijdende voertuigen nemen. Nissan gaf aan dat technologische ontwikkeling zo belangrijk voor hen is, dat ze met volle vaart doorgaan met het ontwikkelen. Autonoom rijdende voertuigen kunnen zelfs rijden op ‘domme’ infrastructuur, dus er is ook geen reden om te wachten op het moment dat voertuigen met de weg en wegkantinstallaties kunnen communiceren. Waarvan akte.

Experimenteren met slimme infra

De vraag is echter of we dan ook van alle voordelen van Intelligente Transport Systemen kunnen profiteren. Dat de inzittenden verwend worden met het comfort van een zelfrijdend voertuig, zodat ze hun kostbare (reis-)tijd kunnen besteden aan belangrijker dingen, is natuurlijk prima. De vraag is of er dan ook nog sprake kan zijn van maatschappelijke voordelen. Pas als voertuigen praten met de infrastructuur en met elkaar, halen we optimale voordelen op het gebied van doorstroming en veiligheid. Connected zijn is vanuit maatschappelijk perspectief misschien nog wel belangrijker. Hulde aan de wegbeheerders die nu al experimenteren met slimme infra, want als je wacht tot de zelfrijdende auto er in groten getale is, ben je ingehaald door de werkelijkheid.

Maar vooralsnog zullen we het moeten doen met de ‘domme’ infrastructuur die we hebben. Overigens valt het nogal mee met die domheid. Dagelijks vervult die infrastructuur immers een belangrijke rol in het geleiden van ontelbare verkeersbewegingen. De weg staat vol met aanwijzingen en symbolen die soms zelfs op afstand in te stellen zijn. Weggebruikers lezen de weg en alles wat er langs staat, interpreteren de signalen en bereiken hun bestemming elke dag weer. Getuige het feit dat er bij al die verplaatsingen eigenlijk heel weinig mis gaat, is die infrastructuur zo dom dus nog niet.

Weeffoutjes

Alhoewel, er zijn uitzonderingen. Want ook goede systemen kennen verbeterpunten. Weeffoutjes die er in de loop der tijd ingeslopen zijn. Zoals de belijning van spitsstroken bijvoorbeeld. Bijna te onbenullig voor woorden. Maar de taal van de weg zegt dat je een doorgetrokken streep niet mag overschrijden. Dat zit in de gebruiker ingebakken. En dat zien we dus ook dagelijks op trajecten met spitsstroken. Verkeersdeelnemers die onnodig links van de spitsstrook blijven hangen, waardoor de beschikbare capaciteit onvoldoende wordt benut. Zonde. We krijgen er ook veel vragen en opmerkingen over van leden. Het wordt simpelweg niet begrepen. En gedogen dat je er toch overheen mag, devalueert de norm. Kijk maar wat er is gebeurd met het ‘te pas en te onpas’  toepassen van rode kruizen.

Zelfs de intelligente zelfrijdende auto kan er niet mee uit de voeten. Want die is net als een zelfrijdende automobilist geconditioneerd. Doorgetrokken streep, niet overschrijden! En als een auto met rijstrookherkenning er tóch op terecht mocht komen, dan is de kans groot dat de hele smalle kantmarkering van de als rijstrook toegepaste vluchtstrook niet wordt herkend. Met alle mogelijke gevolgen van dien.

Rijkswaterstaat

Het spreekt voor zich dat we Rijkswaterstaat op dit verbeterpunt hebben gewezen. Enkele jaren geleden al overigens. Vanuit het belang van de weggebruiker. Zodat hij beter begrijpt wat er van hem wordt verlangd, dat hij de weg goed kan lezen. Maar ook als Nederland haar taak als testland serieus wil nemen is een dom lijntje van groot belang zodat de zelfrijdende auto of platoonende truck zijn weg kan vinden. Het zou toch te gek voor woorden zijn als een dergelijk detail roet in het eten van de vooruitgang zou gooien?

Flauwe grappen

Helaas is er nog steeds geen reactie op het verzoek eens naar die belijning te kijken, en met een passende oplossing te komen. Ondanks de vele reminders. Vaak worden er flauwe grappen gemaakt over ambtenaren. Ten onrechte naar mijn mening. Dagelijks zie ik dat er keihard wordt gewerkt, onder andere om Nederland mooier, beter bereikbaar, innovatiever en veiliger te maken. Maar mag ik voor één keer toch een beroep doen op een van de kwaliteiten die we behalve in die flauwe grappen gelukkig zelden zien? Die van lijntrekker, maar dan in letterlijke zin van de betekenis. In naam van de vooruitgang!

 
Auteur: Ferry Smith, ANWB

Ferry Smith, directeur Algemeen Ledenbelang, ANWB

Reactie plaatsen

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Lazy-loading is enabled for both <img> and <iframe> tags. If you want certain elements skip lazy-loading, add no-b-lazy class name.
mail_outline

Aanmelden voor de nieuwsbrief